ایمان و عقلانیت؛ بررسی تطبیقی دیدگاه توماس آکوئیناس و مارتین لوتر
نوع مقاله:
پژوهشی
نویسندگان:
چکیده:
دیربازی است که مسیحیت شاهد بحث رابطة ایمان و عقلانیت و تبیین مرزهای میان این دو است؛ بحث مهمی که با باور دینی و مذهبی افراد سروکار دارد و اختلافات فراوانی در میان اندیشمندان بزرگ مسیحی به وجود آورده است. ازآنجاکه توماس آکوئیناس، یکی از بزرگ ترین الهی دانان کلیسای کاتولیک و مارتین لوتر، یکی از تأثیرگذارترین شخصیت های کلیسای پروتستان بوده و این دو فرقه تحت تأثیر فراوان اندیشه های آنان است، مقایسة اندیشة آنان در این مسئله می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، درصدد واکاوی تطبیقی بحث ایمان و عقلانیت از دیدگاه این دو چهرة شناخته شدة مسیحی است. بی تردید فهم رویکرد آنان، برای شناخت دقیق تر این کلیساهای بزرگ و مهم مسیحی راه گشا خواهد بود. یافته های این مقاله، حاکی از این است که آکوئیناس یک عقل گرای غیرافراطی و لوتر یک ایمان گرای غیرافراطی است و به رغم پذیرش اجمالی دو عنصر ایمان و عقلانیت از جانب هر دو، اختلافاتی جدی در مبانی فکری آنان وجود دارد.
Article data in English (انگلیسی)
Title:
Faith and Rationality; a Comparative Study of the Views of Thomas Aquinas and Martin Luther
Abstract:
Abstracts
The question of the relationship between faith and rationality and marking the boundaries between them has long been the subject of inquiry in Christianity; an important subject which is concerned with individuals' religious beliefs and which has been a matter of serious dispute among great Christian scholars. Since Thomas Aquinas is among the greatest theologians of Catholic Church and Martin Luther is one of the most effective figures of the Protestant Church, and because they have exerted great influence on the thoughts of the followers of these two schools, it is necessary to make a comparison between the thoughts of each of them on this issue. Using an analytical approach and citing documentary proofs, this paper seeks to make a comparative study of the question of faith and rationality according to the views of each of these two distinguished Christian figures. Undoubtedly, understanding their approaches can contribute enormously to forming a very accurate picture of these eminent and important Christian Churches. The findings of this paper suggest that Aquinas is a non-extremist rationalist and Luther is a non-extremist fideist. Although in general they accept the two elements of faith and rationality, they have serious differences over the intellectual principles.
- الويري، محسن، 1381، مطالعات اسلامي در غرب، تهران، سمت.
- باير ناس، جان، 1388، تاريخ جامع اديان، ترجمة علي اصغر حكمت، نوزدهم، تهران، علمي و فرهنگي.
- پترسون، مايكل و ديگران، 1389، عقل و اعتقاد ديني، ترجمه احمد نراقي، ابراهيم سلطاني، چ هشتم، تهران، طرح نو.
- پلانتينجا، الوين، 1381، عقل و ايمان، ترجمه بهناز صفري، قم، اشراق.
- جعفري، محمّد،1390، عقل و دين از منظر روشن‌فكران ديني معاصر، قم، مؤسسه بوستان كتاب.
- جوادي آملي، عبدالله، 1378، شريعت در آينه معرفت، چ دوم، قم، اسراء.
- جوادي، محسن، 1376، نظرية ايمان در عرصه كلام و قرآن، قم، معاونت امور اساتيد و دروس معارف اسلامي.
- حقيقت، لاله و محسن كاكايي، 1383، «فلسفه، مقالة ايمان از ديدگاه توماس آكوئيناس»، مقالات و بررسي‌ها، دفتر76(2).
- دورانت، ويل، 1370، تاريخ تمدّن، ترجمه فريدون بدره‌اي و ديگران، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامي.
- راسل، براتراند، 1373، تاريخ فلسفة غرب، ترجمه نجف دريابندري، چ ششم، تهران، كتاب پرواز.
- رهنمايي، سيداحمد، 1388، غرب‌شناسي، دهم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ژيلسون، اتيل، 1371، عقل و وحي در قرون وسطي، ترجمه شهرام پازوكي، تهران، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
- ساجدي، ابوالفضل و مشكي، مهدي، 1388، دين در نگاهي نوين، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ـــــ ، 1387، «وحي‌شناسي مسيحي با گذري بر وحي قرآني»، قبسات، ش 47، ص 121ـ 146.
- علي زماني، اميرعباس، 1383، علم، عقلانيت و دين، قم، دانشگاه قم.
- فنائي اشكوري، محمّد، 1387، نسبت عقل و ايمان در آموزههاي اسلامي، معرفت، ش 133، ص 13ـ22.
- كالين، براون، 1375، فلسفه و ايمان مسيحي، ترجمه طاطهوس ميكائيليان، تهران، شركت علمي و فرهنگي.
- كليني، محمدبن يعقوب، 1407ق، الكافي، تحقيق علي‌اكبر غفاري و محمد آخوندي، چ چهارم، تهران، دارلكتب الاسلامية.
- كني، آنتوني، 1377، آكوئيناس، ترجمه حسن موقفي و فاطمه زيباكلام، هرمزگان، دانشگاه هرمزگان.
- كونگ، هانس، 1390، متفكران بزرگ مسيحي، ترجمه گروه مترجمان، چ دوم، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
- گروه مؤلفان، 1384، ايمان در سپهر اديان، قم، صهباي يقين.
- لسلي دانستن، جي، 1386، آيين پروتستان، ترجمه عبدالرحيم سليماني اردستاني، چ دوم، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- لين، توني، 1380، تاريخ تفكر مسيحي، ترجمة روبرت آسريان، تهران، فرزان روز.
- مجتهدي، كريم، 1375، فلسفه در قرون وسطي، تهران، اميركبير.
- مري جو، ويور، 1381، درآمدي به مسيحيت، ترجمة حسن قنبري، قم، مركز مظالعات و تحقيقات اديان و مذاهب.
- مك آفي براون، رابرت، 1382، روح آيين پروتستان، ترجمه فريبرز مجيدي، تهران، نگاه معاصر.
- مك گراث، آليستر، 1384، درسنامة الهيات مسيحي، ترجمه بهروز حدّادي، قم، اديان و مذاهب.
- ـــــ ، 1387، مقدمه‌اي بر تفكر نهضت اصلاح ديني، ترجمه بهروز حدّادي، چ دوم، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
- موسسه فرهنگی هنری جام طهور، دایرة المعارف اسلامی طهورة، «آموزه آمرزیدگی در اندیشه نهضت اصلاح دینی» در:
- book.m.tahoor.com
- Aquinas, St Thomas, 2006, Summa theologica, New York, Cambridge University press.
- Edwards, Paul, 1967, The Encyclopedia of Philosophy, New York, Macmillan Publishing, London, Collier Macmillan Publishers.
- Herbermann, Charles George & Others, 1913, The Catholic Encyclopedia, New York, Encyclopedia Press, Inc.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
اسدی، محمدرضا، جعفری، محمد.(1395) ایمان و عقلانیت؛ بررسی تطبیقی دیدگاه توماس آکوئیناس و مارتین لوتر. فصلنامه معرفت ادیان، 7(2)، 69-86
محمدرضا اسدی؛ محمد جعفری."ایمان و عقلانیت؛ بررسی تطبیقی دیدگاه توماس آکوئیناس و مارتین لوتر". فصلنامه معرفت ادیان، 7، 2، 1395، 69-86
اسدی، محمدرضا، جعفری، محمد.(1395) 'ایمان و عقلانیت؛ بررسی تطبیقی دیدگاه توماس آکوئیناس و مارتین لوتر'، فصلنامه معرفت ادیان، 7(2), pp. 69-86
