معرفت ادیان، سال پانزدهم، شماره سوم، پیاپی 59، تابستان 1403، صفحات 71-82

    خداشناسی قبالای موسی کوردوورو

    نویسندگان:
    محمد رضائیان حق / دانشجوی دکترای گروه فلسفه و ادیان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. / rezaeiyanhagh@gmail.com
    ✍️ بخشعلی قنبری / دانشیار گروه فلسفه و ادیان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. / Bak.Qanbary@iauctb.ac.ir
    بهزاد سالکی / استادیار مؤسسۀ حکمت و فلسفه، تهران، ایران / 3255633338@nashriyat.ir
    doi 10.22034/marefateadyan.2024.2021704
    چکیده: 
    موسی کوردوورو یکی از شخصیت‌های اصلی در عرفان قبالای یهود و همچنین یکی از شارحان تعالیم زوهر به‌شمار می‌رود. برخی محققین قبالایی، همچون «براکا زَک» معتقدند که طرح رابطة «اِن‌سوف» و «سفیروت» و نیز نظریۀ «صیمصوم» که از ابداعات اسحق لوریا دانسته شده‌ است، ریشه در آثار کوردوورو دارد. خداشناسی قبالای کوردوورو را باید آمیزه‌ای از فلسفه و عرفان دانست. وی در مبحث خداشناسی، از توحید صرف و تنزیهی تبعیت می‌کند؛ بااین‌حال در برخی آثارش نظیر «شیعور قوما» و «درخت نخل دبوره»، از استعاراتی در توصیف صفات الهی استفاده کرده است که امکان دارد خواننده را دچار سرگردانی کند؛ اما در حقیقت این توصیفات به صفات فعلی الهی برمی‌گردد که از خداوند به‌ صورت ده سفیروت متجلی شده‌اند. خداشناسی کوردوورو در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به آثار وی مورد بررسی قرار گرفته شده است. همچنین به ارتباط میان نظریات وی در باب خداشناسی، همچون نظریة «پاننتئیسم» (خدافراگیردانی)، «ان‌سوف و سفیروت» و نظریة «تقلید از خداوند» اشاره شده است.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    The Theology of Moses Cordovero
    Abstract: 
    Moses Cordovero is one of the main characters in Jewish Kabbalah mysticism and one of the interpreters of Zohar teachings. Some Kabbalistic researchers, such as "Baraka Zack" believe that the relationship between "Ein Sof" and "Sefirot" as well as the theory of "Tzimtzum" which is the invention of Isaac Luria, has its roots in the works of Cordovero. Cordovero's Kabbalah theology should be considered a mixture of philosophy and mysticism. In the subject of theology, he follows monotheism; However, in some of his works, such as "Shi'ur Qoma" and "The Palm Tree of Deborah", he has used metaphors to describe divine attributes, which may lead the reader astray; But these descriptions refer to the current divine attributes that have been manifested by God in the form of ten Sefirot. Using a descriptive-analytical method and referring to Cordovero works, his theology has been investigated in this research. Also, the connection between his theories about God, such as the theory of "Pantheism", "Ein Sof and Sefirot" and the theory of "Imitation of God" has been mentioned.
    • کتاب مقدس، 1975، ترجمه از زبان‌های اصلی عبرانی و کلدانی و یونانی، انجمن پخش کتب مقدسه در میان ملل.
    • اﭘﺴﺘﺎﯾﻦ، اﯾﺰﯾﺪور، 1388، ﯾﻬﻮدﯾﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﺗﺮﺟمۀ ﺑﻬﺰاد ﺳﺎﻟﮑﯽ، ﺗﻬﺮان، ﻣﺆسسة ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺣﮑﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ اﯾﺮان.
    • ارسطاطالیس (ارسطو)، 1368، اخلاق نیکوماخوس، ترجمة ابوالقاسم حسینی، تهران، دانشگاه تهران.
    • آرمسترانگ، کارن، 1385، تاریخ خداباوری (4000 سال جستجوی یهودیت، مسیحیت و اسلام)، ترجمة بهاءالدین خرمشاهی و بهزاد سالکی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    • آنترمن، الن، 1393، باورها و آیین‌های یهودی، ترجمة رضا فرزین، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
    • جیکوبز، لوئیس، 1392، «آموزۀ یگانگی خدا در یهودیت»، ترجمة رئوف نصرتیان، هفت آسمان، ش 60، ص 71-90.
    • حییم، سلیمان، 1344، فرهنگ عبری - فارسی، تهران، بادران القانایان.
    • دان، جوزف، 1398، قبالا، ترجمة مصطفی مرشدلو، تهران، حکمت سینا.
    • دایی‌زاده، داوید و دبوره پریدخت طوبیا، 2013، اصول یهودیت با دیدگاه کابالیستی (نسخۀ دیجیتالی).
    • رضائیان حق، محمد و همکاران، 1401، «مراتب معرفت به خداوند از نگاه دیونیسیوس و سهروردی»، معرفت کلامی، ش 29، ص 57-72.
    • ﺷﻮﻟﻢ، ﮔﺮﺷﻮم ﮔﺮﻫﺎرد، 1389، ﺟﺮﯾﺎﻧﺎت ﺑﺰرگ در ﻋﺮﻓﺎن ﯾﻬﻮد، ﺗﺮﺟمۀ ﻓﺮﯾﺪاﻟﺪﯾﻦ رادﻣﻬﺮ، ﺗﻬﺮان، ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ.
    • شولم، گرشوم گرهارد، 1392، گرایش ها و مکاتب اصلی یهود، ترجمة علیرضا فهیم، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
    • یگر، ورنر، 1390، ارسطو مبانی تاریخ تحول اندیشه وی، ترجمة حسین کلباسی اشتری، تهران، امیرکبیر.
    • Abramson, H. M, 2014, the Kabbalah of Forgiveness, Retrieved from https://touroscholar.touro.edu/ lcas_books/2.
    • Ben-shlomo, Joseph, 2007, "Cordovero, Moses Ben Jacob". Encyclopaedia Judaica, Vol: 5, p. 220-221, Keter Publishing House Ltd7, Thomson Gale, Macmillan Reference USA.
    • Broyde, Isaac & Jacobs, Joseph, 2004, The Jewish Encyclopedia, Vol: 10, Stationers' Hal, London. England.
    • Clyton, P., & Peacocke, A, 2008, Panentheism, reader, Routledge.
    • Cordovero, Moses, 1994, Or Neerav, Annotated trans, Ira Robinson, Source: ktav.com.Digitization: Digitized by Sefaria. License: CC-BY.
    • Cordovero, Moses, 1960, Tomer Devorah (The palm Tree of Deborah), trans, Louis Jacobs, New York Sepher-Hermon Press.
    • Fine, Lawrence, Cordovero, Mosheh, 2005, The Encyclopedia of Religion, Vol: 3, p. 1984-1985. Thomson Gale. Macmillan Reference USA.
    • Jacobs, Louis, 1979, "Kabbalistic Word View", UTP JOURNALS, Vol. 2, Issue 4, p. 321-329. Leo Baeck College, London, England.
    • Jacobs, Louis, 1999, Oxford Jewish Religion, New York.
    • Hick, john, 1966, The existence of God, Palgrave macmillan.
    • Huss, Boaz, 1998, The Jewish Quarterly Review, Vol. 88, No. 3/4, p. 310-313.
    • Sholem, Gershum, 2007, "Adam Kadmon (Primordial Man)", the Encyclopedia Judaica, Vol: 1, p. 378-379
    • Siegel, Seymour, 2007, "Imitation of God (Imitatio Dei) ". the Encyclopedia Judaica, Vol: 9, p. 737-738.
    • Spinoza, Baruch, 1995, The Letters, translated by Samuel Shirley, letter 71 Indianapolis, Ind: Hackett Publishing Company, Inc.
    • Tzvi M, Rabinowicz, 1996, The encyclopedia of Hasidism.
    • Bereishit Rabbah MIDRASH, www.sefaria.org.
    • Cordovero, Moses, 1780, Pardes Rimonim.tran. Koretz,
    • https://www.sefaria.org/Pardes_Rimonim (In Hebrew).
    • https://www.sefaria.org/Rambam_on_Mishnah_Sanhedrin.10.1.
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رضائیان حق، محمد، قنبری، بخشعلی، سالکی، بهزاد.(1403) خداشناسی قبالای موسی کوردوورو. فصلنامه معرفت ادیان، 15(3)، 71-82 https://doi.org/10.22034/marefateadyan.2024.2021704

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    محمد رضائیان حق؛ بخشعلی قنبری؛ بهزاد سالکی."خداشناسی قبالای موسی کوردوورو". فصلنامه معرفت ادیان، 15، 3، 1403، 71-82

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رضائیان حق، محمد، قنبری، بخشعلی، سالکی، بهزاد.(1403) 'خداشناسی قبالای موسی کوردوورو'، فصلنامه معرفت ادیان، 15(3), pp. 71-82

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    رضائیان حق، محمد، قنبری، بخشعلی، سالکی، بهزاد. خداشناسی قبالای موسی کوردوورو. معرفت ادیان، 15, 1403؛ 15(3): 71-82