Ma`rifat-e Adyan, Volume 14, Issue 2, No 54, Year 2025 , Pages 43-58
An Investigation and Analysis of Allameh Balaghi's Ideas in Criticizing Jesus Christ as one of the Three Hypostasis of the Trinity
Article Type:
Research
Writers:
✍️ سید محمد تقی موسوی
/ Master of Religions at Imam Khomeini Educational and Research Institute / taghi40@chmail.ir
/ Master of Religions at Imam Khomeini Educational and Research Institute / taghi40@chmail.irMorteza Sane’i / Assistant Professor of the Department of Religions at Imam Khomeini Educational and Research Institute / sanei@iki.ac.ir
/ Assistant Professor of the Department of Religions at Imam Khomeini Educational and Research Institute / sanei@iki.ac.irAbstract:
The discussion of Christology is one of the most important topics in Christianity, which has always attracted the attention of researchers of religions. Therefore, it has put forward the process of examining the nature of Jesus Christ in councils such as the Council of Nicaea and established the Divine nature of Jesus Christ. The theory of the divinity of Jesus Christ has been accepted by Christians as a general principle until today; therefore, Christian and non-Christian critics have criticized and evaluated this idea. Allameh Balaghi is one of the critics who has examined and criticized Jesus Christ as one of the three hypostasis of the Trinity, taking a theological-critical approach. This article investigates the theological opinions of Allameh Balaghi in this field, using an explanatory-analytical method, and shows how he challenges the Divine nature of Jesus Christ and also him being the son of God. It also proves, using rational arguments and evidences from the Bible, that these propositions cannot be defended in the discussion of Christology and are unacceptable.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی و تحلیل آرای علامه بلاغی در نقد عیسی مسیح (ع) به‌عنوان اقنومی از اقانیم سه‌گانة تثلیث
Abstract:
بحث مسیح شناسی از مباحث بسیار مهم در مسیحیت است که همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه‌ی ادیان قرار گرفته است. در دوره‌ی اولیه‌ی مسیحیت، این بحث محل مناقشه‌ی الهی دانان مسیحی بود و به همین دلیل این دین، فرایند بررسی ماهیت عیسی مسیح(ع) را در شوراهایی مانند شورای نیقیه مطرح و ماهیت الوهی عیسی مسیح(ع) را تثبیت کرده است و این نظریه‌ی الوهیت عیسی(ع) تاکنون به عنوان یک اصل کلی مورد قبول مسیحیان است؛ ازاین رو همواره منتقدانی از درون مسیحیت و خارج آن نسبت به این طرز تلقی نقد داشته و آن را مورد ارزیابی قرار داده اند. در این میان، علامه بلاغی نیز ازجمله منتقدانی است که با رویکرد کلامی ـ انتقادی خود، عیسی مسیح را به عنوان اقنومی از اقانیم سه گانه‌ی تثلیث مورد بررسی و نقد قرار داده است. این نوشتار با روش تبیینی ـ تحلیلی به بررسی آرای کلامی علامه بلاغی در این زمینه پرداخته و نشان داده است که چگونه علامه بلاغی ماهیت الوهی عیسی مسیح(ع) و پسر خدا بودن وی را به چالش کشیده و براساس استدلال های عقلی و همچنین براساس شواهد کتاب مقدس اثبات کرده است که این گزاره ها در بحث مسیح شناسی قابل دفاع نیستند و اساساً مردودند.
References:
- کتاب مقدس.
- باغباني، جواد و عباس رسول‌زاده، 1389، شناخت مسيحيت، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- بلاغي، محمدجواد، 1431ق، موسوعة العلامة البلاغي، ج 6 (الرسائل الکلاميه التوحيد و التثليث)، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- ـــــ ، 1431ق، موسوعة العلامة البلاغي، ج5 (الرحلۀ المدرسيۀ و المدرسيۀ السيارۀ في نهج الهدي)، تحقيق محمد حسون، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- پلانتينگا، آلوين، 1381، عقل و ايمان، ترجمة بهناز صفري، قم، دانشگاه قم.
- توفيقي، حسين، 1385، آشنايي با اديان بزرگ، چ هشتم، تهران، سمت.
- تيسن، هنري، 1375، الهيات مسيحي، ترجمة ط. ميکائليان، تهران، حيات ابدي.
- خاچيگي، سارو، 1361، اصول مسيحيت، چ دوم، تهران، حيات ابدي.
- رام، برنارد، 1368، عقل و ايمان، ترجمة مهرداد فاتحي، تهران، شوراي کليساهاي جماعت رباني، آموزشگاه کتاب مقدس.
- زينال‌پور، الهام، 1399، «روش‌شناسي علامه بلاغي در جزء نخست کتاب الرحلۀ المدرسيۀ و المدرسۀ السيارۀ في نهج الهدي»، معرفت اديان، ش 42، ص 23ـ43.
- سليماني اردستاني، عبدالرحيم، 1378، پسر خدا در عهدين و قرآن، قم، مؤسسۀ آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- طاهري آکردي، محمدحسين، 1391، «آموزه‌هاي ديني مسيحيت الهي يا کليسايي؟»، معرفت اديان، ش 10، ص 41-65.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1432ق، نهايۀ الحکمۀ، تحقيق و تعليق عباسعلي زارعي سبزواري، چ ششم، قم، جامعة مدرسين.
- علوي عاملي، احمد‌بن زين‌العابدين، 1373، مصقل صفا، تصحيح و مقدمه حامد ناجي اصفهاني، قم، بي‌نا.
- فرج‌زاده، زکریا و عليرضا باروتی اردستانی، 1386، مجموعه مقالات فارسی کنگره علامه بلاغی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- ماسون، دنيز، 1385، قرآن و کتاب مقدس، ترجمة فاطمه‌سادات تهامي، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردي.
- مجموعه مقالات فارسي کنگره بين‌المللي علامه بلاغي، 1386، ترجمة مرکز تحقيقاتي آل‌مرتضي، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي.
- مک‌گراث، آليستر، 1393، درسنامه الهيات مسيحي، ج 1، ترجمة بهروز حدادي، چ دوم، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
- ـــــ ، 1393، درسنامه الهيات مسيحي، ج 2، ترجمة محمدرضا بيات و همكاران، چ دوم، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
- ملک‌مکان، حمید، 1385، «نقدهایی بر مسیحیت از علامه بلاغی» هفت آسمان، ش 32، ص 335-356.
- ميشل، توماس، 1387، کلام مسيحي، ترجمة حسين توفيقي، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
- ويلکن، رابرت، 1381، «خداي سه‌گانه در کتاب مقدس و ظهور راست کيشي»، ترجمه الياس عارف‌‌زاده، هفت آسمان، ش 14، ص 89ـ116.
- هيک، جان، 1386، اسطوره تجسد خدا، ويراستة جان هيک، ترجمة عبدالرحيم سليماني اردستاني و محمدحسن محمدي مظفر، قم، مرکز مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, , Sane’i , Morteza.(2025) An Investigation and Analysis of Allameh Balaghi's Ideas in Criticizing Jesus Christ as one of the Three Hypostasis of the Trinity. Ma`rifat-e Adyan, 14(2), 43-58
; Morteza Sane’i ."An Investigation and Analysis of Allameh Balaghi's Ideas in Criticizing Jesus Christ as one of the Three Hypostasis of the Trinity". Ma`rifat-e Adyan, 14, 2, 2025, 43-58
, , Sane’i , M.(2025) 'An Investigation and Analysis of Allameh Balaghi's Ideas in Criticizing Jesus Christ as one of the Three Hypostasis of the Trinity', Ma`rifat-e Adyan, 14(2), pp. 43-58
