Ma`rifat-e Adyan, Volume 13, Issue 2, No 50, Year 2024 , Pages 83-98
Epistemology in the Gathas
نوع مقاله:
پژوهشی
Writers:
Nayereh / PhD Student in Philosophy of Education, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran / sadegi@gmail.com
✍️ فائزه ناطقی / Assistant Professor of Curriculum, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran / fn1345@gmail.com
Rezaei
/ Associate Professor, Department of Educational Psychology, Payame Noor University / m-hrezaee@yahoo.com
/ Associate Professor, Department of Educational Psychology, Payame Noor University / m-hrezaee@yahoo.comAbstract:
Verification of ideas in philosophy removes the seed of doubt and offers wider ways for the maturity of thought. The purpose of this research is to study epistemology of the Gathas. This research is fundamental, in terms of its purpose, and has compiled library studies using "descriptive-analytical" method with a "qualitative" approach. According to the results of this research: there are two types of acquired and immediate knowledge in "Gathas". The tools of cognition are: sense, heart, nature and intellect; and cognition is obtained through prayer, belief and awareness, good thought, companionship with sages, "Asha" and Ahuraian education. Obstacles to cognition are wrong beliefs, wrong religion, wrong education and lack of consultation with good thoughts. Correspondence with reality is the criterion of the truth of cognition, and revelation and intellect are the criterion of justification and validity of all kinds of knowledge. Traces of pragmatism were also observed in the religious realism of the “Gathas”. Perhaps one of the reasons that Iranian scholars have payed attention to Islam, especially the Qur'an and the biography of the Prophetic family, is the teachings of Zoroaster.
Keywords:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :شناخت‌شناسی در «گاتاها»
Abstract:
راستی آزمایی اندیشه ها در بوته فلسفه، غبار شک را می زداید و راه های گسترده تری برای بلوغ تفکر می نمایاند. هدف این پژوهش بررسی شناخت شناسی در «گاتاها» است. این تحقیق از لحاظ هدف، بنیادی است و با استفاده از روش «توصیفی ـ تحلیلی» با رویکرد «کیفی» به گردآوری مطالعات کتابخانه ای پرداخته است. نتایج برگرفته از پژوهش نشان می دهد: برحسب «گاتاها» دو نوع معرفت حصولی و حضوری وجود دارد. ابزارهای شناخت عبارت است از: حس، دل، فطرت و عقل؛ و شناخت از راه دعا، باور و آگاهی، اندیشه نیک، همنشینی با دانایان، «اَشا» و آموزش اهورایی به دست می آید. موانع شناخت نیز باورهای غلط، آیین غلط، آموزش غلط و عدم رایزنی با اندیشه نیک است. معیار صدق شناخت، میزان مطابقت آن با واقع، و معیار توجیه و اعتبار انواع معرفت ها وحی و عقل است. رگه هایی از عمل گرایی در واقع گرایی دینی «گاتاها» نیز مشاهده شد. به نظر می رسد یکی از علل توجه اندیشمندان ایرانی به اسلام، به ویژه قرآن و سیره خاندان نبوی، آموزه های زرتشت باشد.
Keywords:
- ابراهيم‌پور، ليلا، 1392، «ابزارهاي شناخت در قرآن کريم»، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه الزهراء
- اسدي، فاطمه، 1395، «بررسي ابزارهاي معرفتي انسان در شناخت حقايق هستي از ديدگاه علامه جعفري»، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه تبريز، دانشکده الهيات و معارف اسلامي.
- بهشتي، احمد، زهرا مصطفوي، احد فرامرز قراملکي و جنان ايزدي، 1388، «الگوي روشي ملاصدرا در تحليل مفهومي ايمان»، فلسفه و کلام اسلامي، ش1، ص29-44.
- تفضلي، احمد و ژاله آموزگار، 1383، تاريخ ادبيات ايران پيش از اسلام، تهران، سخن.
- تميمي آمدي، عبدالواحد، 1392، غررالحكم و دررالكلم، ترجمه سيدهاشم رسولي محلاتي، چ سيزدهم، تهران، فرهنگ اسلامي.
- جوادي آملي، عبدالله، 1374، شناخت‌شناسي در قرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامي وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم.
- حسين‌زاده، محمد، 1384، «معيار صدق گزاره‌هاي ديني»، معرفت فلسفي، ش8، ص75-93.
- حکمت، علي‌رضا، 1350، آموزش و پرورش در ايران باستان، تهران، چاپخانه کيهان.
- خسروپناه، عبدالحسين و حسن پناهي آزاد، 1389، هستي‌شناسي معرفت، تهران، اميرکبير.
- خورشيديان، اردشير، 1386، پاسخ به پرسش‌هاي ديني زرتشتيان، تهران، فروهر.
- رشيدي، شيرين، سوسن کشاورز، سعيد بهشتي و اكبر صالحي، 1396، «تحليل تطبيقي بنيان‌هاي معرفت‌شناختي براساس ديدگاه‌هاي استاد مطهري و استاد جوادي آملي»، عقل و دين، ش16، ص77-104.
- رضوي، عبدالحميد، 1384، «نگاهي به تعليم و تربيت از ديدگاه زرتشت»، علوم اجتماعي و انساني، ش45، ص169-178.
- زارع، علي، 1397، «سير تفكر فلسفي در ايران باستان با تكيه بر تأثير زرتشت»، تاريخ‌پژوهي، ش73، ص48-62.
- ساسانفر، آبتين، 1390، اوستاي کهن، تهران، فروهر.
- سامي، علي، 1354، «خرد و دانش و کوشش در شاهنامه»، خرد و کوشش، ش17، ص105-112.
- سهروردي، شهاب‌الدين يحيي، 1397، حکمةالاشراق، ترجمه سيدجعفر سجادي، چ سوم، تهران، دانشگاه تهران.
- شايستهرخ، ليلا، 1391، «تأثير عوامل غير معرفتي در معرفت ديني از منظر صدرالمتألهين»، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه قم.
- شجاعي، محمدصادق، 1386، «نگاهي به شناخت از منظر فلسفه، روانشناسي و اسلام»، معرفت، ش119، ص81-100.
- شهرزادي، رستم، 1371، زرتشت و آموزش‌هاي او، تهران، فروهر.
- صدرالمتألهين، 1397، ترجمه مفاتيح الغيب: کليد رازهاي قرآن، ترجمه محمد خواجوي، با مقدمه علي عابديني شاهرودي، تهران، مولي.
- عارفي، عباس، 1381، «معرفت و گونه‌هاي توجيه»، ذهن، ش9، ص3-20.
- عبده، محمد، 1374، ترجمه رساله التوحيد، ترجمه عبدالله احمديان، تبريز، سقز.
- گوتک، جرالد، ال، 1383، مکاتب فلسفي و آراء تربيتي، تهران، سمت.
- مبلغي آباداني، عبدالله، 1373، تاريخ اديان و مذاهب جهان از 35 هزار سال قبل تا اسلام، قم، منطق (سينا).
- مجلسي، محمدباقر بن محمدتقي، 1363، بحارالانوار، ترجمه ابوالحسن موسوي همداني، تهران، کتابخانه مسجد حضرت وليعصر
- مصباح يزدي، محمدتقي، 1390، اصول فلسفه تعليم و تربيت، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى
- ـــــ ، 1391، آموزش فلسفه، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى
- نظرنژاد، نرگس و زهرا ايزي، 1395، «موانع معرفت حقيقي از ديدگاه علامه طباطبايي»، حکمت صدرايي، ش8، ص169-185.
- نيچه، فردريش، 1386، چنين گفت زرتشت، ترجمه داريوش آشوري، چ بيست و هشتم، تهران، آگاه.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Nayereh، ناطقی، فائزه, Rezaei, .(2024) Epistemology in the Gathas. Ma`rifat-e Adyan, 13(2), 83-98
Nayereh ؛ فائزه ناطقی; Rezaei."Epistemology in the Gathas". Ma`rifat-e Adyan, 13, 2, 2024, 83-98
, N، ناطقی، فائزه, Rezaei, .(2024) 'Epistemology in the Gathas', Ma`rifat-e Adyan, 13(2), pp. 83-98
