Ma`rifat-e Adyan, Volume 10, Issue 3, No 39, Year 2025 , Pages 63-82
A Survey into the Negative Gnostic Ethics from the Viewpoint of Rumi and Laozi
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Soosan Rafiee Rad / PhD Student of Religions and Mysticism, Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Branch / s.rafierad@yahoo.com
Mohammad Ali Yousefi / Assistant Professor, Department of Religions and Mysticism, Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Branch
Reza Asadpour / Assistant Professor, Department of Islamic Mysticism, Islamic Azad University, Qaemshahr Branch / asadpour110@gmail.com
Abstract:
The negative gnostic morality is the most important part of the Rumi and Laozi's thoughts. These two mystics invite their followers to the negative gnostic aspect of ethics, and encourage them to observe its components. From the viewpoint of Rumi and Laozi, through refining the soul, eradicating the selfishness and avoiding the vices, one can achieve the Divine ethics and the moral virtues. The question is, what is the negative gnostic morality and what are its components? What are the similarities and differences between Rumi and Laozi's negative gnostic morality? Using a descriptive-analytical approach and desk-research method, this paper studies the concept of negative gnostic morality and its components from the viewpoint of Rumi and Laozi, through a comparative study. The findings show that, there are some similarities and differences between the two views; both ethical systems are based on two elements of "silence and nothingness" and "austerity and self-control", as the two gates for entering the mystical path, but despite the apparent similarities, the foundations of refinement and austerity according to Rumi is the natural love of man to God, which also has the support of the law and reason.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی اخلاق عرفانی سلبی از نگاه مولوی و لائوتسه
Abstract:
اخلاق عرفانی سلبی مهم ترین بخش اندیشه های مولوی و لائوتسه به شمار می رود. این دو عارف، پیروان خود را به جنبه‌ی سلبی اخلاق و رعایت مؤلفه های آن نیز دعوت می کنند. از نگاه مولوی و لائوتسه، با تهذیب نفس و ریشه کن سازی انانیّت و ترک رذایل، راه برای تخلّق به اخلاق الهی و کسب فضایل فراهم تر می گردد. سؤال این است که اخلاق عرفانی سلبی به چه معنا و بر چه مؤلفه هایی استوار است؟ وجوه شباهت و تفاوت میان اخلاق سلبی عرفانی مولوی و لائوتسه چیست؟ این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و تطبیقی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، به بررسی مفهوم اخلاق سلبی عرفانی و مؤلفه های آن و تطبیق میان آرای مولوی و لائوتسه از این منظر می پردازد. این پژوهش نشان می دهد که میان این دو اندیشه وجوه تشابه و تمایز وجود دارد؛ چنان که هر دو در نظام اخلاقی و تنزیهی شان بر دو عنصر «سکوت و نیستی» و «ریاضت و کف نفس» به عنوان دو امر زمینه ساز ورود به سلوک عرفانی خویش تأکید کردند؛ اما به رغم شباهت های ظاهری، اساس تهذیب و ریاضت از نگاه مولوی بر مبنای عشق فطری و جبلّی انسان به خدا استوار است و در این مسیر، از پشتوان متابعت از شریعت و بهره گیری از عقل نیز برخوردار است.
References:
- ابن‌عربی، محی‌الدین، 1421ق، مجموعه رسائل، رساله اصطلاحات و صوفیه، بیروت، المحجة البیضاء.
- ابن‌مسکویه، ابوعلی، بي‌تا، تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق، با مقدمه شیخ حسن تمیم قاضی شرعی، بیروت، دار مکتب الحیات.
- ایزوتسو، توشهیکو، 1392، صوفیسم و دائوئیسم، ترجمه محمدجواد گوهری، تهران، روزنه.
- پاشایی، عين‌الله، 1394، دائو راهی برای تفکر، تهران، نشر چشمه.
- زرین‌کوب، عبدالحسین، 1376، جستجو در تصوف، تهران، امیر کبیر.
- زمانی، کریم، 1383، میناگر عشق (شرح موضوعی مثنوی)، چ2، تهران، نشر نی.
- شیمل، آنه ماری، 1386، شکوه شمس، ترجمه حسن لاهوتی، تهران، علمی و فرهنگی.
- صفوی، سيدسلمان، 1386، «ساختار کلی دفتر سوم مثنوی»، آینه میراث، ش38، ص156-180.
- طوسی، نصيرالدين، 1369، اخلاق ناصری، به کوشش مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، چ چهارم، تهران، خوارزمی.
- غزالی، امام محمد، 1396، کیمیای سعادت، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران، نگاه.
- فروزانفر، بدیع‌الزمان، 1378، دیوان کبیر غزلیات شمس تبریزی، تهران، امیر کبیر.
- قانعی، مهناز، 1388، اخلاق در نگاه مولوی، چیستی و هستی، تهران، نشر نگاه معاصر.
- قنبری، بخشعلی، 1388، «اخلاق عرفانی سلبی ترزا و مولوی»، نیمسال تخصصی پژوهشنامه ادیان، ش6، ص81-101.
- کاشانی، عزالدین محمود، 1381، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، گردآورنده احمد رنجبر، تهران، امیر کبیر.
- کاکایی، قاسم، 1388، «کارکردهای الهیاتی سکوت در آثار مولانا»، فلسفه و کلام اسلامی، ش88، ص129-150.
- لائوتسه، 1391، دائودجینگ، ترجمه سودابه فضلی، قم، ادیان.
- مولوی، جلال‌الدین، 1371، مکتوبات، توفیق سبحانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
- ـــــ ، 1384، فیه ما فیه، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، امیر کبیر.
- نیکلسون، رینولد الین، 1374، شرح مثنوی معنوی، ترجمه حسن لاهوتی، ج1، تهران، علمی و فرهنگی.
- هجویری، علی، 1376، کشف المحجوب، با مقدمه قاسم انصاری، تهران، طهوری.
- Farzeen BAldrin, 1987,” Taoism: an overview”, Encyclopedia of Religion and Ethics, ed. Mircea Eliade, New York, vol.14, P.288-306.
- Fung- yu- lan, 1966, a short history of Chinese philosophy, new York, mac Millan.
- Hastings James, 1958, Encyclopedia of Religion and Ethics, ed., Esinburgh, vol.12. P.1963.
- Herrlee, G., 1983," On the opening words of the liehtzu", Journal of chineese philosophy, 10, P.299-329.
- Legge. J& D Russel, 1979, Chung tzu and freeman, university of Hawaii press. 29 (1), P.11-20.
- Liu, Jeelo, 2006, an introduction to Chinees philosophy from ancient philosophy to chinese Buddhism, usa & uk: black well.
- Smith, Huston, 1965, The religions of man, Harper and Row, London, p.198.
- Watson, B, 2013, the complete Worksof Chuang Tzu New York, Columbia university press.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Rafiee Rad, Soosan, Yousefi, Mohammad Ali, Asadpour , Reza.(2025) A Survey into the Negative Gnostic Ethics from the Viewpoint of Rumi and Laozi. Ma`rifat-e Adyan, 10(3), 63-82
Soosan Rafiee Rad; Mohammad Ali Yousefi; Reza Asadpour ."A Survey into the Negative Gnostic Ethics from the Viewpoint of Rumi and Laozi". Ma`rifat-e Adyan, 10, 3, 2025, 63-82
Rafiee Rad, S, Yousefi, M, Asadpour , R.(2025) 'A Survey into the Negative Gnostic Ethics from the Viewpoint of Rumi and Laozi', Ma`rifat-e Adyan, 10(3), pp. 63-82
