Ma`rifat-e Adyan, Volume 9, Issue 1, No 33, Year 2025 , Pages 97-114
An Analysis of the Moral Code of Manda'i Sabaeans
Article Type:
Research
Writers:
Masuod / استاد دانشگاه شهید چمران اهواز، گروه علوم تربیتی
Seyed jalil / Assistant Professor
قیس مغشغش السعدی / Professor University of Tübingen
Abstract:
This research seeks to investigate the moral code of one of the oldest monotheistic religions and only living mystical religion in the world, i.e. Manda'i Sabaeans. This paper cites Sabaeans' sources, specially 'Ginza Rba' and 'The Book of John' using a descriptive-analytical method. It expounds the foundations of Sabaeans' moral code in theology, anthropology and epistemology and touches on their history and beliefs. The anthropology and epistemology of this religion should be the basis for studying the components of the moral code of this religion in order to discover its moral code. This paper concludes that "moral theism, affection, moral responsibility and the golden rule" are the four fundamental principles of Manda'i's moral code which is true of the moral systems of other religions.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی و تحلیل نظام اخلاقی دین صابئین مندائی
Abstract:
هدف این پژوهش، بررسی و تبیین نظام اخلاقی یکی از قدیمی ترین ادیان توحیدی و تنها آیین عرفانی زنده‌ی جهان، یعنی دین صابئین مندائی است که با روش توصیفی– تحلیلی و با مراجعه به منابع مقدس آنان، به ویژه گنزا ربا و تعالیم یحیی علیه السلام انجام گرفته است. این پژوهش پس از معرفی مختصری از تاریخ و عقاید دینی صابئین مندائی، به تحلیل مبانی نظام اخلاقی آنان، در سه حوزه‌ی الهیات، انسان شناسی و معرفت شناسی پرداخته است. برای کشف و تبیین نظام اخلاقی این آیین، دیدگاه الهیاتی، انسان شناختی، و معرفت شناختی این دین، مبنای بررسی مولفه های نظام اخلاقی، یعنی نظریه ارزش، اصول اخلاقی و هدف غایی اخلاق قرار گرفته است. در نهایت، نشان می دهد که اصول «خدامحوری اخلاقی، محبت، مسئولیت اخلاقی و قاعده زرین»، چهار اصل بنیادین نظام اخلاق دین مندائی هستند که در نظام های اخلاقی سایر ادیان به روشنی قابل مشاهده اند.
References:
- اسمیت، پاتریک، 1967، «دین و اخلاق 2»، دانشنامة فلسفة اخلاق، ترجمه انشاء الله رحمتی، 1392، تهران، سوفیا، 370- 339.
- انجم صابئين مندائي ايران، 1395، ماهنامه بیت مندا، ش 183، 185، 188، www.beitmanda.com.
- بدوی، نعیم، 2008، حران کویتا، بغداد، مرکز البحوث و الدراسات المندائیة.
- حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، 1388، تحقیق فی حکم الصابئه تحقیق فی حکم الصابئه، فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مبنی بر موحد بودن صابئین مندائی، ترجمه سلیم جیزان، اهواز، تراوا.
- حسینی قلعه بهمن، سید اکبر، 1394، «تحليلي بر ساختار نظام اخلاقي در اديان»، معرفت ادیان، ش 25 ، ص 130ـ113.
- دراشا اد یهیا: مواعظ و تعالیم یحیی بن زکریا علیه السلام، 2001، ترجمه امین فعیل حَطاب، بغداد: مرکز البحوث و الدراسات المندائیه (M.R.S.C).
- دراور، لیدی، 2006، الصابئه المندائیون فی العراق و ایران، ترجمه غضبان رومی و نعیم بدوی، دمشق، دار المدی و الثقافة و النشر.
- دلاور، علی، 1384، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران، رشد
- دیولافوا، مادام ژان، 1887، ایران، کلده، شوش، ترجمة علی محمد فره‌وشی، تهران، دانشگاه تهران.
- الزهیری، عصام خلف، 2007، الدین الأول؛ مدخل الی الدین المندائی، الجزء الأول؛ الطفل، المراه، التعمید و الزواج، هلند، موسوعة لعیون المعرفیة.
- سرمد، زهره؛ بازرگان، علی و حجازی، الهه، 1376، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، آگاه.
- سواری، عزیز، 1392، بررسی مبانی فلسفی دین صابئین مندائی و استخراج آموزه‌های تربیتی از آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
- سواری، عزیز، مسعود صفایی مقدم، سیدجلال هاشمی، 1394، «بررسی تحلیلی مقوله انسان‌شناسی فلسفی دین صابئین مندائی»، انسان‌پژوهی دینی، سال دوازدهم، ش 34، ص 188ـ167.
- سینگر، مارکوس، 1967، «قاعده زرّین»، دانشنامة فلسفة اخلاق، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران، سوفیا، ص 228ـ225.
- صفایی مقدم، مسعود، 1386، مبانی تربیت از نگاه امام سجاد، اهواز، رسش.
- عباسی، حسین، 1390، «جستاری پیرامون صابئین مندائی» کتاب ماه دین، ش 163، ص 30ـ11.
- عبد ربه، خلف و عوده، خالد، 2004، قاموس مندائی ـ عربی، بغداد، مرکز البحوث و الدراسات المندائیة.
- عبدالموله، عبدالحسین ،1374، تحقیقی پیرامون منشأ و خاستگاه و عقاید صابئین و خدمات آنها به اسلام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
- عربستانی، مهرداد، 1383، تعمیدیان غریب: مطالعه‌ای مردم شناختی در دین‌ورزی صابئین مندائی ایران، چاپ دوم، تهران، افکار.
- فرانکنا، ويليام كي، 1392، فلسفة اخلاق، ترجمه هادي صادقي، قم، طه.
- فروزنده، مسعود، 1377، تحقیقی در دین صابئین مندائی؛ با تکیه بر متون مندائی، تهران، سماط.
- فنایی، ابوالقاسم، 1384، دین در ترازوی اخلاق، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط
- کوئین، فیلپ، 2005، «دین و اخلاق 1»، دانشنامة فلسفة اخلاق، ترجمه انشاءالله رحمتی، 1392، تهران، سوفیا ، 348ـ333.
- گنزا ربا، کتاب مقدس صابئین مندائی، 2001، ترجمه جمعی از روحانیون و دانشمندان صابئین مندائی، بغداد، مرکز البحوث و الدراسات المندائیه (M.R.S.C)
- گنسلر، هری‌جی، 1998، فلسفه اخلاق، ترجمه حمیده بحرینی، تهران، آسمان خیال.
- المدنی، محمد نمر، 2009، الصابئه المندائیون العقیده و التاریخ، دمشق، دار و مؤسسة رسلان.
- مرانی، ناجیه، 1981، مفاهیم صابئیه مندائیه؛ تاریخ، دین، لغه، بغداد، شرکه التایمس.
- مغشش السعدی، قیس، 2015، طقوس الصابئه المندائین؛ رموز و معانی، آلمان، دربشا.
- مك ناوتن، ديويد، 1383، نگاه اخلاقي: درآمدي به فلسفه اخلاق، ترجمه حسن ميانداري، تهران، سمت.
- موسوی گیلانی، سیدجعفر و روزبه، محمد رسول، 1394، «ساختار کلی نظام اخلاقی اسلام»، معرفت، ش 210، ص 30ـ13.
- نجارزادگان، فتح الله، 1388، رهیافتی بر اخلاق و تربیت اسلامی، تهران، معارف.
- Buckley, J, 2002, The Mandaean: Ancient Texts and Modern People, Oxford University Press.
- Drower, E. S, 1960, The secret Adam, London, Oxford University Press.
- Hart, Jennifer, 2010, The mandaean, a people of the book, PhD theses, Department of Religious Studies, Indiana University.
- Haberl, Charles G, 2013, »Dissimulation or Assimilation? The Case of the Mandaeans«, Brill Publishers, numen (60), 586-615
- Haberl, Charles G, 2010, »The cultural survival of mandaeans«, ARAM, V 22, p. 209-226.
- Yamauchi, Edwin M, 1966, »The Present Status of Mandaean Studies«, Journal of Near Eastern Studies, V. 25, No, 2, p. 88-96.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Aziz, , Masuod, , Seyed jalil, , .(2025) An Analysis of the Moral Code of Manda'i Sabaeans. Ma`rifat-e Adyan, 9(1), 97-114
Aziz ; Masuod ; Seyed jalil ; ."An Analysis of the Moral Code of Manda'i Sabaeans". Ma`rifat-e Adyan, 9, 1, 2025, 97-114
, A, , M, , S, , .(2025) 'An Analysis of the Moral Code of Manda'i Sabaeans', Ma`rifat-e Adyan, 9(1), pp. 97-114
