Ma`rifat-e Adyan, Volume 13, Issue 3, No 51, Year 2025 , Pages 121-136

    An Analytical Investigation of the Convergent and Divergent Arguments in Inter-Religious Proximity Emphasizing on Axiological Bases

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Azim Amiri / M.A in Religious Studies, Imam Khomeini educational and research institute / amiriazim1356@gmail.com
    ✍️ Mohammad hosein Taheri Akerdi / Assistant Professor of Religions Department, Imam Khomeini Educational and Research Institute / Taheri-akerdi@iki.ac.ir
    Abstract: 
    The similarities and differences between religions have created the two "convergent" and "divergent" approaches in the dialogue and proximity of the followers of religions. Both approaches have their own reasons. After presenting the introductory discussions, this article has introduced two main approaches in the proximity of religions and has examined the reasons for the "divergent" approach; such as the nature of human being, the difference in the foundations of religions, the difference in the origin of the proximity of religions, and some narrational reasons. Then the axiological bases of proximity, the intrinsic or non-intrinsic value of proximity, the desirability of action and motivation in the "convergent" approach are discussed, and this approach is strengthened. This research shows, with a descriptive-analytical approach, that the function of the convergent approach is beyond solving misunderstandings, and is an important factor of mobilizing opportunities and abilities, and this capacity should be considered as a feature of human’s monotheistic nature towards human perfection and a religious society.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی تحلیلی ادله همگرایانه و واگریانه در تقریب بین ادیان با تأکید بر مبانی ارزش‌شناختی
    Abstract: 
    شباهت ها و تفاوت های ادیان دو رویکرد «همگرایانه» و «واگرایانه» در گفت وگو و تقریب میان پیروان ادیان به وجود آورده است. هر دو رویکرد برای خود دلایلی دارند. این نوشتار بعد از مباحث مقدماتی، به معرفی دو رویکرد اصلی در تقریب ادیان پرداخته و دلایل رویکرد «واگرایانه»، از قبیل طبیعت انسان ها، تفاوت در مبانی ادیان، تفاوت در خاستگاه تقریب میان ادیان و دلایل نقلی را بررسی کرده است. در ادامه مبانی ارزش شناختی تقریب با مباحث ذاتی یا غیری بودن ارزش تقریب، مطلوبیت عمل و انگیزه در رویکرد «همگرایانه» مطرح و این رویکرد تقویت می شود. این تحقیق با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، کوشیده تا کارکرد رویکرد همگرایانه را فراتر از رفع سوءتفاهم ها، به مثابه عامل مهم بسیج فرصت ها و توانایی ها ببیند و این ظرفیت در جهت کمال انسانی و جامعه دین داران، با سرمایه فطرت توحیدی ملاحظه شود.
    References: 
    • کتاب مقدس، (ترجمه قديم)، شامل كتب عهد عتيق و جديد، 1996م، انگلستان، انتشارات ايلام.
    • ابن‌باقودا اندلسي، يحيي‌بن يوسف، 1912م، الهداية الي فرائض القلوب، ترجمة ابراهيم سالم‌بن بنيامين يهودا، ليدن.
    • ابن‌منظور، محمدبن مکرم، بي‌تا، لسان‌العرب، چ سوم، بيروت، دار صادر.
    • ابن‌ميمون، موسي، بي‌تا، دلالة‌ الحائرين، تحقيق حسين آتاي، آنکارا، مکتبة الثقافة الدينيه.
    • افتخاريان، محمدحسين، 1380، دانشنامه جنگ و صلح، همدان، مسلم.
    • آبيار، زهرا، 1396، «الهيات شكاف؛ روشي مبتني بر كنش در گفت‌وگوي اديان»، معرفت اديان، ش30، ص174-157.
    • آقابخشي، علي و مينو افشاري‌راد، 1386، فرهنگ علوم سياسي، تهران، چاپار.
    • توفيقي، حسين، 1385، وحي زبان مقدس هزاره‌ها، تهران، مؤسسة تحقيقات و توسعه علوم انساني.
    • جديدبناب، علي، 1381، تحليلي بر عملکرد يهود در عصر نبوي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني
    • جوادي آملي، عبدالله، 1386، تفسير انسان به انسان، قم، اسراء.
    • ـــــ ، 1387، تفسير موضوعي (جامعه در قرآن)، قم،‌ اسراء.
    • حائري يزدي، مهدي،1361، کاوش‌هاي عقل عملي ـ فلسفه اخلاق، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
    • راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد، بي‌تا، مفردات الفاظ القرآن الکريم، بيروت، دارالقلم.
    • رونزو، جوزف، 1395، اخلاق دين و جامعه خوب، ترجمة سودابه کريمي، تهران، نگاه معاصر.
    • رهنمايي، سيداحمد، 1385، درآمدي بر مباني ارزش‌ها، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني
    • زمخشري، محمودبن عمر، 1407ق، تفسير کشاف، بيروت، دارالکتاب العربي.
    • سجادي، سيدابراهيم، 1381، «اصول و خاستگاه مشترك اديان»، پژوهش‌هاي قرآني، ش 32، ص 42ـ73.
    • شيخ‌رضايي، حسين، 1394، علم‌ورزي در حلقه كندوكاو، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
    • صدرالمتألهين، 1379، اسفار، ترجمة محمد خواجوي، تهران، مولي.
    • صميمي، مينو، 1382، محمد در اروپا، ترجمة عباس مهرپويا، تهران، اطلاعات.
    • طاهري آکردي، محمدحسين، 1387، پيشينه تاريخي گفت‌و‌گوي اسلام و مسيحيت (با تأکيد بر ديدگاه شيعه و کاتوليک)، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني
    • ـــــ ، 1397، «گفت‌وگوي اسلام و مسيحيت: اصلي استراتژيک يا ابزاري راهبردي»، در: مجموعه مقالات اسلام و مسيحيت با موضوع اخلاق و معنويت، قم، بوستان کتاب.
    • طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1417ق، الميزان في تفسير القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
    • طبرسي، فضل‌بن حسن، بي‌تا، تفسير جوامع الجامع، تهران‌ و قم، دانشگاه تهران و مرکز مديريت حوزة علميه.
    • علمي، قربان، 1397، «نوع‌دوستي در اسلام و مسيحيت»، در: اسلام و مسيحيت با موضوع اخلاق و معنويت، قم، بوستان كتاب.
    • قنبري، حسن، 1382، «مسيحيت و مدرنيته به روايت هانس کونگ»، هفت آسمان، دوره پنجم، ش 20، ص 87ـ112.
    • کهن، ا.، 1350، گنجينه‌اي از تلمود، تهران، زيبا.
    • گدارد، هيو، 1395، تاريخ روابط اسلام و مسيحيت، ترجمة منصور معتمدي و زهرا مودب، قم، پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامي.
    • گندمي نصرآبادي، رضا، 1394، رويکرد يهوديت به اديان ديگر، قم، دانشگاه اديان و مذاهب.
    • لاتون و همکاران، کلايو، 1378، اخلاق در شش دين جهان، ترجمة محمدحسين وقار، تهران، اطلاعات.
    • لوئيس، برنارد، 1389، نخستين مسلمانان در اروپا، ترجمة محمد قائد، تهران، کارنامه.
    • مصباح يزدي، محمدتقي، 1373، فلسفه اخلاق، تهران، اطلاعات.
    • ـــــ ، 1392، ره توشه، قم، مؤسسة‌ آموزشي و پژوهشي امام خميني
    • مصباح، مجتبي، 1385، بنياد اخلاق؛ روشي نو در آموزش فلسفه اخلاق، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني
    • مطهري، مرتضي، 1377، مجموعه آثار، تهران، صدرا.
    • مظفري، محمدحسين، 1382، «جهان اسلام و گفت‌وگوي اديان»، اطلاعات سياسي و اقتصادي، ش 197و198، ص 96ـ109).
    • موسوي‌مقدم، محمد، 1392، جريان سيره‌‌‌پژوهي در غرب با تأکيد بر ديدگاه مونتگمري وات، تهران، دانشکده علوم و قرآن.
    • ناس،‌ جان باير،‌ 1381، تاريخ جامع اديان، ترجمة علي‌اصغر حكمت، تهران،‌ علمي و فرهنگي.
    • نيوزنر، جيکوب، 1389، يهوديت، ترجمة مسعود اديب، قم، اديان.
    • Brill, Alan, 2010, Judaism and other Religion: Moddels of Understanding, NewYork, Macmllan.
    • Flannery, Austin (ed.), 1992, Vatican Council II، the Councilor and Post Councilor Documents, Northport, New York, Costello Publishing Company.
    • Gaon, Saadia, 1967, The Book of Belifes and Opininos, trans. by Samuel Rosenblatt, New Haven and London, Yale University Press.
    • Gilat, Yitzhak Dav, 1996, "Talmud", in Encyclopedia Judaica, V. 15.
    • Guidelines on Dialogue with People of Living Faiths and Ideologies, 1993, Geneva, World Council of Churches.
    • Kraemer, Hendric, 1938, The Christian Message in a Non-Christian World, London, Edinburgh House Press.
    • Lewy, Hans, Altmann, Alexander, and Heinmann, Isaak, 2006, 3 Jewish Philosophers, Toby Press.
    • Robinowitz, Abraham Hirsch, 1996, "Commandments, the 613”, in Encyclopedia Judaica, V. 5.
    • Ruparell, Tine, 2013, Inter-Reliogious Dialogue and Interstitial Theology, The wileyBlackwell companion to Inter-Rligious Dialogue Edited by Cath erine Cornille.
    • Spinoza, Bendictus, 1951, The Chief Works of Spinoza, NewYork, Dover Publications, INC.
    • Swidler, Leonar, 2013, The History of inter-Reliogious Dialogue, (The wily-Blackwell company on to Inter-Reliogious Dialogue Edited by Catherine ornille).
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Amiri, Azim, Taheri Akerdi , Mohammad hosein.(2025) An Analytical Investigation of the Convergent and Divergent Arguments in Inter-Religious Proximity Emphasizing on Axiological Bases. Ma`rifat-e Adyan, 13(3), 121-136

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Azim Amiri; Mohammad hosein Taheri Akerdi ."An Analytical Investigation of the Convergent and Divergent Arguments in Inter-Religious Proximity Emphasizing on Axiological Bases". Ma`rifat-e Adyan, 13, 3, 2025, 121-136

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Amiri, A, Taheri Akerdi , M.(2025) 'An Analytical Investigation of the Convergent and Divergent Arguments in Inter-Religious Proximity Emphasizing on Axiological Bases', Ma`rifat-e Adyan, 13(3), pp. 121-136

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Amiri, A, Taheri Akerdi , M. An Analytical Investigation of the Convergent and Divergent Arguments in Inter-Religious Proximity Emphasizing on Axiological Bases. Ma`rifat-e Adyan, 2025; 13(3): 121-136