Pages:
115-132
Receive Date: 2025/10/13
Accept Date: 2025/10/13
Abstract:
Abstract
Zoroastrianism is one of the religions the followers of which regard themselves as following a monotheistic religion. According to Zoroastrian doctrines, man’s soul does not annihilate with death; it continues to live. From a Zoroastrian point of view, death means the separation of soul and body and man’s transfer into the other world. What distinguishes Zoroastrianism from other monotheistic religions is this religion’s idea about the quiddity of death. The followers hold that death is one of the evils in the world the creator of which is devil and Ahura Mazda has no direct interference in it. Death is imposed on the world’s creatures and a Zoroastrian believer is duty- bound to fight against it and the other evils. The present descriptive-analytical paper is written based on the Avesta and Pahlavi texts and documentations of Zoroastrian scholars. In the end, assuming the monotheistic nature of Zoroastrianism, the author reviews the attribution of these beliefs to the true religion of Zoroastrianism.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی حقیقت مرگ در دین زرتشت
Abstract:
دین زرتشت، از جمله ادیانی است که پیروان آن خود را در زمره ادیان توحیدی به شمار می آورند. بر اساس باورهای زرتشتیان، روح انسان با مرگ از بین نرفته، به حیات خود ادامه می دهد. مرگ در نگاه ایشان، جدایی روح از تن بوده و آن را به منزلهی انتقال به عالم دیگر دانسته اند. آنچه موجب تمایز دین زرتشت از سایر ادیان توحیدی شده، نگاه آنان به چیستی مرگ است. در نظر آنان، مرگ از جمله شرور در عالم بوده که خالق و پدیدآورنده آن اهریمن است، و اهورامزدا به طور مستقیم در ایجاد آن دخالتی ندارد. مرگ بر موجودات عالم تحمیل شده، وظیفه مؤمن زرتشتی این است که با مرگ و سایر اموری که در نظر آنان شرّ است، به مقابله و مبارزه بپردازد. این مقاله، با نگاه توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس متون اوستایی، پهلوی و مستندات زرتشت پژوهان نگاشته شده است. نویسنده، با فرض توحیدی بودن دین زرتشت، به نقد و بررسی انتساب این امور به دین اصیل زرتشت پرداخته است.
References:
- ارداویراف نامه، 1372، فیلیپ ژینیو، ترجمه ژاله آموزگار، تهران، معین.
- اشیدری، جهانگیر، 1371، دانشنامه مزدیسنا: واژه نامه توضیحی آئین زرتشت، تهران، مرکز.
- اوستا: نامه مینوی آیین زرتشت، 1366، جلیل دوستخواه، چششم، تهران، مروارید.
- اوستا، گزارش و پژوهش، 1374، جلیل دوستخواه، چ دوم، تهران، مروارید.
- آذرگشسب، اردشیر، 1361، پاسخگویی به اتهامات:دوگانه پرستی، آتشپرستی و ازدواج با محارم، تهران، فروهر.
- ـــــ ، 1372، مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، چ سوم، تهران، فروهر.
- آذرگشسب، فیروز، 1365، «اصول بنیادی دین زرتشت از دیدگاتها، فروهر، ش 5 و 6، ص 4ـ6.
- آقایی، سیدمجتبی، 1386، «بررسی تطبیقی آخرتشناسی اسلامی و زرتشتی»، هفتآسمان، ش 35، ص 79ـ135.
- آموزگار، ژاله، 1384، تاریخ اساطیری ایران، چ هفتم، تهران، سمت.
- بار، کای و آسموسن و مری بویس، 1389، دیانت زرتشتی، چ دوم، تهران، نشر ثالث.
- باقری، مهری، 1385، دینهای ایران باستان، تهران، قطره.
- براندن، اس.جی. اف، 1391، پژوهشی در ایدهها، انسانها و رویدادها در ادیان عهد باستان، ترجمه سودابه فضایلی، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
- بویس، مری، 1376، تاریخ کیش زرتشت: اوائل کار، ترجمه همایون صنعتی زاده، چ دوم، تهران، توس.
- بهار، مهرداد، 1376، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران، آگاه.
- ـــــ ، 1384، ادیان آسیایی، چ پنجم، تهران، چشمه.
- بیژن، اسدالله، 1971 م، سیرتمدن و تربیت در ایران باستان، بیجا، ابن سینا.
- پاکتچی، احمد، 1386، مایههای فلسفی در میراث ایران باستان، تهران، دانشگاه امام صادق.
- پترسون، مایکل و دیگران، 1379، عقل و اعتقاد دینی: در آمدی بر فلسفه دین، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، چسوم، تهران، طرح نو.
- پورداوود، ابراهیم، 1381، یادداشتهای گاتها، تهران، اساطیر.
- جعفری، علی اکبر، 1353، پیام زرتشت، چ دوم، تهران، فروهر.
- جوادی آملی، عبدالله، 1383، تفسیر موضوعی قرآن کریم: توحید در قرآن، تنظیم حیدرعلی ابویی، قم، اسراء.
- چایدستر، دیوید،1380، شور جاودانگی، ترجمه غلامحسین توکلی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
- حسینی قلعهبهمن، سیداکبر، 1389، «زردشتی گری؛ توحیدی یا ثنوی؟»، معرفت ادیان، ش 3، ص 23 ـ 46.
- حسینی قلعهبهمن، سیداکبر، 1391، «مسئله شر» در: مباحثی در کلام جدید از علی شیروانی و دیگران، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- خداوندی، مهربان، 1356، شناسائی زرتشت، چ دوم، تهران، فروهر.
- خرده اوستا نامه مینوی، تفسیر و تألیف ابراهیم پورداوود،1384(الف)، تهران، دنیای کتاب.
- خرده اوستا، ترجمه و تفسیر اردشیر آذرگشسب، 1354،، چسوم، بیجا، بینا.
- خورشیدیان، اردشیر، 1384، جهان بینی اشو زرتشت (پیامآور ایرانی)، چ دوم، تهران، فروهر.
- ـــــ ، 1386، پاسخ به پرسشهای دینی زرتشتیان، چ دوم، تهران، فروهر.
- دادگی، فرنبغ، 1380، بندهش، گزارنده مهرداد بهار، تهران، توس.
- دوشن گیمن، جی، 1383، واکنش غرب در برابر زردشت، ترجمه تیمور قادری، تهران، امیرکبیر.
- دهالا، مانکجی نوشیروانجی، 1377، خداشناسی زرتشتی از باستانیترین زمان تا کنون، ترجمه رستم شهزادی، تهران، فروهر.
- راشد محصل، محمدتقی، 1382، اوستا «ستایشنامه راستی و پاکی» ـ از ایران چه می دانم، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
- رایشلت، هانس، 1383، رهیافتی به گاهان زرتشت و متنهای اوستایی، گزارش و ترجمه جلیل دوستخواه، تهران، ققنوس.
- رضی، هاشم، 1367، «بقای روح، جهان پسین، بیمرگی روح»، فروهر، ش 306، ص 28ـ31.
- ـــــ ، 1381، دانشنامه ایران باستان: عصر اوستایی تا پایان دوران ساسانی، تهران، سخن.
- روایت پهلوی: متنی به زبان فارسی میانه (پهلوی ساسانی)، ترجمه مهشید فخرایی، 1367، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- زنر، آر. سی، ۱۳۷۴، زروان یا معمای زرتشتی گری، ترجمه، تیمور قادری، تهران، فکر روز.
- ـــــ ، 1384، طلوع و غروب زردشتیگری، ترجمه تیمور قادری، تهران، امیرکبیر.
- سروش یسن: بررسی متن زند و اوستایی یسن پنجاه و هفت، گزارنده محمدتقی راشد محصل، ۱۳۸۲، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- شاهرخ، کیخسرو، 1380، زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت (فروغ مزدیسنی)، تهران، جامی.
- شایست ناشایست؛ متنی به زبان پارسی میانه (پهلوی ساسانی)، ترجمه کتایون مزداپور، 1369، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- شهزادی، رستم، 1371، زرتشت و آموزشهای او، فروهر، تهران.
- ـــــ ، 1380، مجموعه سخنرانیهای موبد موبدان رستم شهزادی، به کوشش مهر انگیز شهزادی، تهران: مهرانگیز شهزادی.
- صدرالمتألهين، 1380، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلية الاربعة، به اشراف سیدمحمد خامنهای، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
- طاهری، حبیبالله، 1381، درسهایی از علم کلام، قم، جامعه مدرسین.
- عفیفی، رحیم، 1374، اساطیر و فرهنگ ایرانی در نوشتههای پهلوی، تهران، توس.
- قدردان قراملکی، محمدحسن، 1386، خدا در حکمت و شریعت، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- ـــــ ، 1391، عدل الهی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- قلیزاده، خسرو، 1387، فرهنگ اساطیرایرانی برپایه متون پهلوی، تهران، کتاب پارسه.
- کتاب پنجم دینکرد، ژاله آموزگار و احمد تفضلی، 1386، تهران، معین.
- کتاب سوم دین کرد(درسنامه دین مزدایی)، ترجمه فریدون فضیلت، 1381، تهران، فرهنگ دهخدا.
- گاتها (سرودهای مینوی زرتشت)، گزارش حسین وحیدی، 1381، تهران، امیرکبیر.
- گاتها سرودهای زرتشت، ترجمه و تفسیر فیروز آذر گشسب، 1384، چ سوم، تهران، فروهر.
- گاتها کهنترین بخش اوستا، تألیف و ترجمه ابراهیم پورداوود، 1384ب، تهران، اساطیر.
- گزیدههای زادسپرم، ترجمه محمدتقی راشدمحصل، 1366، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- متنهای پهلوی، گردآوریده جاماسب جی منوچهر جاماسب آسانا، پژوهش سعید عریان، 1391، تهران، علمی.
- مزداپور، کتایون، 1391، چند سخن، به کوشش ویدا نداف، تهران، فروهر.
- مصباح، محمدتقی، 1388، آموزش فلسفه، چ هشتم، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
- مطهری، مرتضی، 1367، عدل الهی، چ سوم، تهران، صدرا.
- معین، محمد، 1360، فرهنگ فارسی، تهران، امیرکبیر.
- ـــــ ، 1380، مثنوی سرگذشت روان، شرح علیاصغر مصطفوی، تهران، فرهنگ دهخدا.
- مقدم، محمد، 1363، سرود بنیاد دین زرتشت، تهران، فروهر.
- مولایی، چنگیز، 1393، «زردشت و دین او» در: تاریخ جامع ایران، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
- مولتون، جیمز هوپ، 1388، گنجینه مغان، ترجمه تیمور قادری، تهران، مهتاب.
- مهر، فرهنگ، 1374، دیدی نو از دینی کهن (فلسفه زرتشت)، چ سوم، تهران، جامی.
- مینوی خرد، ترجمه احمد تفضلی، 1380، چسوم، تهران، توس.
- ناس، جان بایر، 1388، تاریخ جامع ادیان، ترجمة علیاصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی.
- نیبرگ، هنریک ساموئل، 1383، دینهای ایران باستان، ترجمه سیف الدین نجم آبادی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان.
- نیکنام، کوروش، 1385، آیین اختیار، تهران، تیس.
- وندیداد، ترجمه، پژوهش، شروح و واژهنامهها از هاشم رضی، 1385، تهران، بهجت.
- وین رایت، ویلیام جی، 1390، فلسفه دین، ترجمه علیرضا کرمانی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- هینلز، جان راسل، 1389، ادیان زنده شرق، ترجمه جمعی از مترجمان، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
- ـــــ ، 1393، آیین زردشت وپارسیان، ترجمه سعید علیمحمدی، نشر ادیان.
- یسنا، تفسیر و تألیف ابراهیم پورداوود، 1380، اساطیر، تهران.
- یشتها، تفسیر و تألیف ابراهیم پورداوود،1377، اساطیر، تهران.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hajati Shuroki , Seyyed Mohammad, Hosseini Qal’eh Bahman , Seyed akbar.(2025) An Investigation into the Reality of Death in Zoroastrianism. Ma`rifat-e Adyan, 7(3), 115-132
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Seyyed Mohammad Hajati Shuroki ; Seyed akbar Hosseini Qal’eh Bahman ."An Investigation into the Reality of Death in Zoroastrianism". Ma`rifat-e Adyan, 7, 3, 2025, 115-132
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hajati Shuroki , S, Hosseini Qal’eh Bahman , S.(2025) 'An Investigation into the Reality of Death in Zoroastrianism', Ma`rifat-e Adyan, 7(3), pp. 115-132
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hajati Shuroki , S, Hosseini Qal’eh Bahman , S. An Investigation into the Reality of Death in Zoroastrianism. Ma`rifat-e Adyan, 2025; 7(3): 115-132