Abstracts
Nowadays, we face growing truculence and extremisim under the banner of religious beliefs. In Islam and in Christianity such groups like Salafis and fundamentalists who claim religious purity draw erroneous conclusions from religious texts, which, in some cases, result in adopting extreme positions on religious matters. On inquiry, we find that, besides the political motives, there are different factors behind the extremism and violence to which these two groups restort. Among the most important of them is the adoption of literalist approach to interpreting religious texts.
With the aim of creating a fair compromise between Islam and Christianity regarding their attitudes towards religious extremism, the paper investigates some instances of the tendency towards literalism in inferring religious teachings from the Qur'an and the Bible, and evaluates the relation between choosing this method and the emergence of religious extremism. Establishing the fact that there is direct relationship between Salafists’ literalism which has incited many current brutalities and that of Fundamentalists is among the most important findings of this research.
Title :خشونت مذهبی در پناه نص گرایی(ظاهرگرایی) در اسلام و مسیحیت؛ با تأکید بر سلفی گری اسلامی و بنیادگرایی مسیحی
Abstract:
امروزه به طور فزاینده، شاهد بروز گسترده خشونت و افراط در پوشش باورهای مذهبی هستیم. در اسلام و مسیحیت نیز طیف هایی همچون سلفیان و بنیادگرایان با ادعای تحقق خلوص دینی، به استنباط نادرست از متون دینی مبادرت می ورزند که در برخی موارد، بروز گرایشات خشن و تندروی دینی را به دنبال داشته است. در تحلیل چرایی شکل گیری افراط و خشونت میان دو طیف مذکور، افزون بر انگیزه های سیاسی، با عوامل متعددی مواجه هستم. از جمله مهم ترین آنها رویکرد نص گرایانه به متون دینی است.
این مقاله، با هدف همگرایی بیشتر اسلام و مسیحیت در برخورد با افراطی گری مذهبی، به بررسی برخی مصادیق گروش به نص گرایی، در استنباط آموزه های دینی از قرآن و کتاب مقدس پرداخته و ارتباط اتخاذ این شیوه با بروز افراط مذهبی را مورد ارزیابی قرار داده است. اثبات ارتباط مستقیم میان گرایشات نص گرایانه در تحقق بسیاری از خشونت های موجود میان سلف گرایان و بنیادگرایان، از جمله مهم ترین نتایج این تحقیق است.
زرياب، عباس، 1385، دايرةالمعارف بزرگ اسلامي، زير نظر موسوي بجنوردي، كاظم، تهران، مركز دائرة المعارف بزرگ اسلامي.
سايزر، استيون، 1386، صهيونيسم مسيحي؛ نقشه راه بسوي آرماگدون، ترجمة حميد بخشنده و قدسيه جوانمرد، قم، طه.
سبحاني، محمد تقي، 1374، «عقلگرايي و نصگرايي در كلام اسلامي»، نقد و نظر، شماره 3،ص 205 تا 232.
ضابط، حيدر رضا، 1382، «تبليغات ديني و سياسي ايوانجليستهاي جنگطلب در ايالات متحده امريكا»، مشكوة، ش 79، ص 67-90.
طريحي، فخرالدين، ۱۳۶۷، مجمع البحرين، به كوشش محمود عادل، تهران.
عابدی، احمد، 1390، توحید و شرک در نگاه شیعه و وهابیت، تهران، مشعر.
عزيز، فهيم، 1392، دانش تفسير در سنت يهودي مسيحي، ترجمة علي نجفنژاد، قم، دانشگاه مفيد.
عزيزخاني، احمد، 1390، «تأثير بنيادگرايي مسيحي بر سياست خارجي ايالات متحده امريكا»، معرفتشناسي، ش1، ص163ـ191.
ـــــ ، زمستان 1388، «فرا روايت بنيادگرايي مسيحي»، دو فصل نامه معرفت سياسي، ش 5، ص 105ـ134
قطب، محمد، 1390، نشانههاي راه، ترجمة محمود محمودي، تهران، احسان.
ـــــ ، بي تا، الجاهليه في قرن العشرين، بيجا.
مسلمبن حجاج قشيري، بي تا، صحيح مسلم، بيروت، دار احياء التراث العربي.
مشعبي، عبدالمجيد، 1418ق، منهج ابن تيميه في مسألة التكفير، رياض، نشر اضواء السّلف.
ناس، جان باير، 1382، تاريخ جامع اديان، ترجمة علي اصغر حكمت، تهران، علمي و فرهنگي.
هلال، رضا، 1383، مسيحيت صهيونيست و بنيادگراي امريكا، ترجمة علي جنتي، قم، اديان.
هوشنگي، حسين و احمد پاكتچي، 1390، بنيادگرايي و سلفيه: بازشناسي طيفي از جريانهاي ديني، تهران، دانشگاه امام صادق.
هيوود، اندرو، 1379، درآمدي بر ايدهئولوژيهاي سياسي: از ليبراليسم تا بنيادگرايي ديني، ترجمة محمد رفيعي مهرآبادي، تهران، وزارت امور خارجه.
Dulles, A. 2003, "Fundamentalism" in: New Catholic Encyclopedia, v.6.
Edwards, Jonathan, 1974, "History of Redemption" in: The Works of Jonathan Edwards, V.1.
Eliade, Mircea, Encyclopedia of religion (Editor), 1987, V5. New York.
Frem, Vergilius. (ed). 1945, An Encyclopedia of Religion, New York, Phlosophical Library.
Harris, H.A. 1998, Fundamentalism and Evangelicals, Oxford, Oxford University Press.
Iain Murray, 1971, The Puritan Hope Edinburgh, Banner of Truth, p. 59-60.
Kimball, Charles, 2008, When Religion Becomes Evil, New York, Harper Collines e-books,
Lindsey, Hal, 1983, Israel and The Last Days, Eugene, Oregon, Harvest House,
Lindsey, Hal. 1989, The Road to Holocaust, New York, Bantam.
Mayir Verete, 1973, "The Restoration of the Jews" in: English Protestant Thought, 1790-1840’,
Middle Eastern Studies.
Noll, M.A, 2000, Protestants in America, Oxford, Oxford University Press.
Peter Toon, 2002. 'The Latter-Day Glory," in: Puritans, The Millennium and the Future of Israel: Puritan Eschatology, 1600-1660, ed. Peter Toon Cambridge: James Clarke, p 26-27
shahamat, Rohollah, Hassani Amoli , Sayed Ali.(2024) Religious Violence under the Banner of Literalism (Formalism) in Islam and Christianity; with Emphasis on Islamic Salafism and Christian Fundamentalism. Ma`rifat-e Adyan, 6(2), 33-55
Rohollah shahamat; Sayed Ali Hassani Amoli ."Religious Violence under the Banner of Literalism (Formalism) in Islam and Christianity; with Emphasis on Islamic Salafism and Christian Fundamentalism". Ma`rifat-e Adyan, 6, 2, 2024, 33-55
shahamat, R, Hassani Amoli , S.(2024) 'Religious Violence under the Banner of Literalism (Formalism) in Islam and Christianity; with Emphasis on Islamic Salafism and Christian Fundamentalism', Ma`rifat-e Adyan, 6(2), pp. 33-55
shahamat, R, Hassani Amoli , S. Religious Violence under the Banner of Literalism (Formalism) in Islam and Christianity; with Emphasis on Islamic Salafism and Christian Fundamentalism. Ma`rifat-e Adyan, 2024; 6(2): 33-55