Ma`rifat-e Adyan, Volume 3, Issue 4, No 12, Year 2025 , Pages 47-64
A Comparative Study of Factors of the Formation of Mormon and Sheikhiyyah Sects in Islam and Christianity
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
The term "Last Days" is mentioned in the teachings of all great religions of the world and one of its most important features is the appearance of the deliverer of the Last Days. The doctrine of the appearance of the Promised deliverer at the end of the world has special significance in Islam and Christianity. Due to the great importance of this issue for the followers of religions and their ever-eagerness and longing for understanding the appearance of the deliverer, there have always been some individuals who have abused this public eagerness and formed some sects in the name of the Promised Deliverer over the history. During the last two centuries, several sects were, for certain purposes, formed in Islam and Christianity based on presupposed belief about the appearance of the Promised Deliverer. The leaders of these sects have abused factors shared by these two religions. The present paper investigates the factor of the claim of receiving divine vision in the appearance of the Promised Deliverer, which has led to the formation of Sheikhiyyah sect in Islam and Mormons in Christianity.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی تطبیقی عوامل ایجاد دو فرقة مورمون‌ها و شیخیه در اسلام و مسیحیت
Abstract:
در تعالیم همه ادیان بزرگ، از دوره ای به نام آخرالزمان یاد شده است. از جمله خصوصیات مهم این دوره، ظهور منجی آخرالزمان است. آموزه ظهور موعود آخرالزمان بخصوص در دو دین اسلام و مسیحیت جایگاه ویژه ای دارد. نظر به دلیل اهمیت این موضوع برای پیروان ادیان و شوق و انتظار همیشگی آنان برای درک واقعه‌ی ظهور، همواره در طول تاریخ، افرادی از این رغبت عمومی سوءاستفاده کرده، به نام منجی موعود به فرقه سازی دست زده اند. در دو سده گذشته، در هر دو دین اسلام و مسیحیت، به دلایل مختلف و با پیش فرض اعتقاد به ظهور منجی موعود، فرقه های متعددی شکل گرفتند که عوامل مشترکی در دو دین، مورد سوءاستفاده رهبران فرقه ها قرار گرفته است.
این مقاله به بررسی عامل ادعای دریافت کشف و شهود در ظهور منجی موعود می پردازد که سبب پیدایش فرقه شیخیه در اسلام و مورمون ها در مسیحیت شده است.
References:
- ابراهیم، محمد زکی (2004م)، المدرسة الشیخیة، بیروت، دار المحجة البیضاء.
- ابراهیمی، سرکار آقاابوالقاسم‌خان (بي‌تا)، فهرست، کرمان، چاپخانه سعادت.
- احسايي، عبدالله‌بن احمد (1310ق)، شرح حالات شيخ احمد الاحسايي، بمبئي، بي‌نا.
- الامیرکان، انس (1980)، نظام التعلیم فی علم لاهوت القدیم، بیروت، بي‌نا.
- آل‌طالقانی، سیدمحمدحسن (1420 ق)، الشیخیة، نشأتها و تطورها و مصادر دراستها، بیروت، الآمال للمطبوعات.
- پیشوایی، مهدی (1381)، سیرة پیشوایان، چ سیزدهم، قم، اعتماد.
- جو ویور، مری (1381)، در آمدی به مسیحیت، ترجمه حسن قنبری، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
- راستن، لئو (1385)، فرهنگ تحلیلی مذاهب آمریکایی، ترجمه محمد بقایی (ماکان)، چ سوم، تهران، حکمت.
- رستم، سعد (2004م)، الفرق و المذاهب المسیحیه منذ ظهور الاسلام حتی الیوم، دراسة تاریخیة دینیة سیاسیة اجتماعیة، دمشق، الاوائل.
- رشتی، سیدکاظم (بي‌تا)، مجموعه رسائل، رساله حجت بالغه، چاپ سنگی.
- زاهد زاهدانی، سیدسعید (1380)، بهائیت در ایران، تهران، مرکزاسناد انقلاب اسلامی.
- سعادتی‌فر، فریبا (1387)، گزیده تاریخ، اخباریه شیخیه و بابیه، مشهد، سخن گستر.
- سیوطی، جلال‌الدین (1401ق)، الجامع الصغیر، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
- طبرسی، احمد‌بن علی (1407 ق)، احتجاج، نجف، المطبعة المرتضویة.
- طوسی، جعفربن محمد (1417ق)، کتاب الغیبة، چ دوم، قم، موسسه المعارف الاسلامیة.
- فقیه ایمانی، محمدحسین (1390)، شیخیه زمینه ساز بابیه، تهران، راه نیکان.
- قمی، شیخ‌عباس (1379)، منتهی الامال، مشهد، بارش.
- قندوزی، سلیمان (1405ق)، ینابیع المودة، چ سوم، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
- کاظمی قزوینی، سیدمحمدمهدی (1342)، هدی المنصفین الی الحق المبین، نجف، مطبعة العلویة.
- کاکس، هاروی (1378)، مسیحیت، ترجمه عبدالرحیم سلیمانی، قم، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب.
- کربن، هانری (1346)، مکتب شیخی از حکمت الهی شیعی، ترجمه فریدون بهمنیار، پاریس، دانشگاه تحقیات عالیه سوربن.
- کلینی، محمدبن يعقوب (1381ق)، اصول کافی، تهران، مکتبة الصدوق.
- كاظمي راد، رضا «مصاحبه با حجت الاسلام دکتر کلباسی» (ارديبهشت 1392)، مرزبان نامه، ش 7.
- متقی هندی، حسام‌الدين (1409ق)، کنزالعمال، بیروت، موسسه الرساله.
- مجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحارالانوار، چ دوم، بیروت، دار احیاءالتراث العربی.
- مدرسی چهاردهی نورالدین (1345)، شیخی گری، بابی گری و بهائیگری، تهران، فروغی.
- ـــــ (1362)، از احساء تا کرمان، انتشارات میرگوتنبرگ.
- موحدیان عطار، علي و جمعی از نویسندگان (1388)، گونه‌شناسی اندیشه منجی موعود، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
- نجفی، سیدمحمدباقر (1357)، بهائیان، تهران، طهوری.
- نیشابوری، مسلم (1409ق)، صحیح مسلم، چ سوم، بیروت، دارالفکر.
- وان وورست، رابرت (1385)، مسیحیت از لابه‌لای متون، ترجمه جواد باغبانی و عباس رسول‌زاده، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خمینی.
- Bushman Richard, Mormonism (2008), a very short introduction, New York, oxford.
- Chryssides, George D (2001), Exploring new Religions, New York, continuum.
- Davies Douglas j, Joseph Smith(2010), Jesus, and Satanic Opposition, England, Ash Gate Publishing Company
- _____ (2003) , An Introduction to Mormonism, New York, Cambridge.
- Marthaler, Berard, L (2000), The New Catholic Encyclopedia, United States, Thomson Gale, second edition.
- Richard, A (2000), Encyclopedia of Millennialism, London, Rout ledge.
- Shipps Jan, Mormonism (2008), The story of a new religions tradition, Chicago, Illinois press.
- Eliade, Micea (1987), The Encyclopedia of Religion, NewYork, Mac Milan Publishing Company.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Reza.(2025) A Comparative Study of Factors of the Formation of Mormon and Sheikhiyyah Sects in Islam and Christianity. Ma`rifat-e Adyan, 3(4), 47-64
Reza ."A Comparative Study of Factors of the Formation of Mormon and Sheikhiyyah Sects in Islam and Christianity". Ma`rifat-e Adyan, 3, 4, 2025, 47-64
, R.(2025) 'A Comparative Study of Factors of the Formation of Mormon and Sheikhiyyah Sects in Islam and Christianity', Ma`rifat-e Adyan, 3(4), pp. 47-64
