عوامل ظهور و شيوع معنويتهاي نوپديد
ضمیمه | اندازه |
---|---|
8.pdf | 525.61 کیلو بایت |
سال سيزدهم، شماره چهارم، پياپي 52، پاييز 1401، ص123-140
نوع مقاله: پژوهشي
* امير يوسفي/ دكتري اديان و عرفان دانشگاه فردوسی مشهد yousefi.amir@ut.ac.ir
اسماعيل سلیماني/ دكتري اديان و عرفان، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقيقات تهران hekmat_215@yahoo.com
دريافت: 15/03/1400 ـ پذيرش: 20/08/1400
چکيده
يکي از ويژگيهايي که عصر حاضر را متمايز و برجسته کرده، ظهور و شيوع جنبشها و گرايشهاي معنوي بسيار متنوع و جديد است که با تفاسيري نو از هستي، انسان و حيات او، هويتي جديد براي خود ساخته و پرداختهاند. فراگيري و گسترش روزافزون اين گرايشهاي معنوي نوين، ما را بر آن ميدارد که به علل ظهور و شيوع آنها بپردازيم. عموم جامعهشناسان اين گرايشهاي معنوي را اديان جديد معرفي کردهاند. به همين دليل، ابتدا سعي کردهايم تعريفي از اين نوع اديان بهدست دهيم؛ سپس برحسب تعاريف ارائهشده، اسباب و عوامل ظهور و شيوع اين معنويتها را با توسل به مشاهدات و تحليل و تبيين يافتههاي موجود، چه در درون اين جنبشهاي نوظهور و چه با توجه به شرايط متفاوت جامعة امروزي بررسي كنيم؛ آنگاه به ارزيابي مدرنيسم و پسامدرنيسم، نفي سنت و بسط فردگرايي پرداختهايم و اينکه چگونه پسامدرنيته در برخي از خصوصيات خود، نسخة راديکالشدة مدرنيته است و با نفي موجوديت سوژة مستقل و آگاه و نفي هر فراروايتي، بستر انواع تبيينهاي معنوي را مهيا کرده است. در ادامه به اسباب و عواملي چون فقدان معنا در زندگي و عدم رضايت از سبک زندگي مدرن، بحران هويت، وجود فناوريهاي جديد مثل اينترنت و... پرداخته شده؛ سپس از جنبشهايي که در بستر و راستاي سير مدرنيته و همسو با آن و کمک به آن پديد آمدهاند نيز سخن بهميان آمده است.
کليدواژهها: معنويتهاي نوظهور، دورة مدرن و پسامدرن، هويت فردي و جمعي، مرگ سوژه، فردگرايي.