معرفی کتاب
«شناخت مسیحیت»

نگهبانی و دفاع از مرزهای عقیدتی اسلام هنگامی بهتر صورت می‏گیرد که علاوه بر داشتن شناخت درستی از اسلام، با ادیان و مکاتب دیگر نیز آشنا باشیم. در میان ادیان، یهودیت و مسیحیت به سبب نقاط اشتراکی که با اسلام دارند، برای این آشنایی در اولویت هستند. آشنایی با مسیحیت نیز به سبب داشتن پیروان فراوان و فعالیت‏های تبلیغی گسترده، بر یهودیت مقدم است.

در شناخت مسیحیت باید به چند نکته توجه داشت:

1. گذشت زمان پیرایه‏های فراوانی را بر تن مسیحیت پوشانده و وضعیت بعدی آن آیین از وضعیت قبلی‏اش بسیار متفاوت شده است. حقیقت این است که میان آموزه‏های حضرت عیسی مسیح(ع) و آموزه‏های مسیحیت کنونی تفاوت فراوانی وجود دارد، به گونه‏ای که برخی افراد مسیحیت کنونی را «مسیحیت پولسی» می‏نامند. تفاوت‏های یادشده فرایند تحقیق و تعمیق پیرامون این آیین را با چالشی جدی روبه‏رو کرده است.

2. برای آگاهی از دیدگاه‏های مسیحیت ناگزیریم به متون مقدس مسیحی و تفسیر عالمان آن دین مراجعه کنیم و در این مراجعه دیدگاه‏های مشهور را برگزینیم.

3. از آنجا که یهودیت، مسیحیت و اسلام در خانواده ادیان ابراهیمی جای دارند و مسیحیت ادامه یهودیت است، شناخت مناسب مسیحیت بدون آشنایی با یهودیت امکان‏پذیر نیست. بر این اساس، کسی که می‏خواهد پیرامون مسیحیت تحقیق و تفحص کند، ناگزیر است پیش از آن به تحقیق و تفحص در یهودیت بپردازد. همچنین باید نیم‏نگاهی به آیین بعدی یعنی دین مبین اسلام داشته باشد.

4. شناختی از مسیحیت مناسب است که جامع باشد و همه مباحث کلی و جزئی آن آیین را دربرگیرد. اما با توجه به گستردگی آموزه‏های مسیحیت ظاهرا چنین شناختی ممکن نیست. بدیهی است که این مشکل نباید مانعی جدی برای تحقیق و کنجکاوی باشد

5. از سوی دیگر، هر پژوهشگری بر اثر انس و آشنایی با دین و فرهنگ خویش، هر قدر هم بکوشد، نمی‏تواند به ژرفای ایمان و اعتقاد دیگران دست یابد. این مشکل نیز نباید مانعی اساسی برای تحقیق تلقی شود.

6. امروزه در تحقیقات و بررسی‏های بی‏طرفانه دیدگاه‏های دیگران با بردباری و آرامش نقل می‏شود و بیان آن دیدگاه‏ها به معنای پذیرفتن آنها نیست. پدیدآورندگان این اثر کوشیده‏اند شیوه مذکور را در کتاب شناخت مسیحیت به خوبی رعایت کنند.

ویژگی‏های کتاب

برای آشنایی با مسیحیت کتاب‏های فراوانی نوشته شده است. در میان این آثارجای مجموعه‏ای به زبان فارسی که اطلاعاتی جامع و کافی پیرامون جوانب مختلف تاریخ و تعالیم این آیین ارائه کند، خالی بود. این کتاب در پی آن است که این جای خالی را پر کند.

کتاب شناخت مسیحیت گلچینی از مهم‏ترین مباحث مربوط به مسیحیت را در چهارده فصل تقدیم می‏کند و نویسندگان آن کوشیده‏اند که این اثر از ویژگی‏های زیر برخوردار باشد:

1. خوانندگان را از طریق منابع دست اول با مسیحیت آشنا کند؛

2. درباره برجسته‏ترین مباحث و مؤثرترین شخصیت‏ها در طول تاریخ مسیحیت سخن بگوید؛

3. صورت کمک‏درسی داشته باشد.

عناوین و مباحث کتاب

فصل اول درباره بنیان‏گذار مسیحیت بحث می‏کند و از جهان پیرامون حضرت عیسی مسیح(ع)، تولد، رسالت و معجزات آن حضرت و مبحث «عیسای تاریخی» سخن می‏گوید.

فصل دوم پیرامون مسیحیت در عصر باستان است و موضوعاتی مانند کلیسا، رسولان و پدران کلیسا را ارائه می‏کند.

فصل سوم به بررسی مسیحیت در قرون وسطا می پردازد و در ضمن آن مباحثی مانند فساد کلیسا، جنگ‏های صلیبی و تفتیش عقاید آمده است.

فصل چهارم پیرامون مسیحیت در عصر اصلاحات است و از پیشگامان اصلاحات، اصلاحات در آلمان، سوئیس، فرانسه، انگلستان، پی‏آمدهای اصلاحات، جنبش روشنگری و تبشیر سخن می‏گوید.

فصل پنجم با عنوان فرقه‏های مسیحیت درباره سه کلیسای بزرگ کاتولیک، ارتدکس و پروتستان بحث می‏کند. این فصل شامل توضیحاتی پیرامون کلیساهای دیگر از جمله کلیساهای ایران نیز هست.

فصل ششم به بررسی شورا در مسیحیت می‏پردازد. در این فصل از بیست و یک شورای جهانی سخن گفته شده است.

فصل هفتم درباره رهبانیت در مسیحیت است. این فصل شامل موضوعاتی مانند پیشینه و علل گرایش به رهبانیت، رهبانیت در شرق و غرب، اصلاحات و رهبانیت، رهبانیت زنان، نذرها و پیمان‏های رهبانی، راهبان نام‏آور، نظام‏های رهبانی و رهبانیت در ایران است.

فصل هشتم از وحی در مسیحیت سخن می‏گوید و آن را از نظر لغوی و اصطلاحی بررسی می‏کند و به دیدگاه‏های دانشمندان مسیحی درباره وحی، کلمه (لوگوس) و کتاب مقدس می‏پردازد.

فصل نهم پیرامون تثلیث است و درباره پیشینه آن، اقانیم سه‏گانه، تثلیث در کتاب مقدس، کلیسا و تثلیث، موضع قرآن مجید و مسلمانان در باب تثلیث بحث می‏کند.

فصل دهم با عنوان شریعت و قوانین کلیسا پیرامون آیین‏های هفتگانه در کلیساهای مختلف و اموری مانند دعا، روزه، زیارت، اعیاد و صدقات در مسیحیت سخن می‏گوید.

فصل یازدهم درباره گناه است. این فصل شامل موضوعاتی مانند گناه و قربانی، دیدگاه‏های مسیحیان درباره گناه، گناه اصلی، بدعت و ارتداد و مقابله با آنها و همچنین موضوع جنگ است.

فصل دوازدهم با عنوان نجات به موضوعاتی همچون راه‏های دستیابی به نجات و دیدگاه‏های گوناگون درباره آن و نقش ایمان و عمل در نجات و فدا می‏پردازد.

فصل سیزدهم پیرامون آخرالزمان است و از پیشینه این بحث در یهودیت و ادیان دیگر، فتنه‏های آخرالزمان، بازگشت مسیح، آخرالزمان در الاهیات مسیحی، هزاره‏گرایی، رستاخیز مردگان، فردوس و پاداش، جهنم و مجازات و جاودانگی سخن می‏گوید.

فصل چهاردهم درباره مسیحیت و مسائل عصر جدید است. این فصل دیدگاه‏های مسیحیت را درباره امور زیر بررسی می‏کند: نقد تاریخی کتاب مقدس، راست‏کیشی جدید، لیبرالیسم، مارکسیسم، الاهیات آزادی‏بخش، وحدت‏گرایی، فمینیسم، کشیشی زنان، جنبش کاریزماتیک، کثرت‏گرایی دینی، مدرنیته، محیط‏زیست، جهانی‏شدن، خانواده، همجنس‏گرایی، حقوق بشر و سیاست.

در پایان کتاب، واژه‏نامه‏ای مشتمل بر اصطلاحات تخصصی مسیحیت آمده است. فهرست اعلام این اثر در پنج بخش (اشخاص، اماکن، گروه‏ها، کتب و ادیان) تنظیم شده است.

این اثر در گروه ادیان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، به همت جناب حجت­الاسلام و المسلمین آقای عباس رسول‏زاده و جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای جواد باغبانی تهیه با نظارت استاد محترم جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای حسین توفیقی و توسط انتشارات این مؤسسه در سال 1389 چاپ شده است.