معرفي کتاب
«شناخت مسيحيت»

نگهباني و دفاع از مرزهاي عقيدتي اسلام هنگامي بهتر صورت مي‏گيرد كه علاوه بر داشتن شناخت درستي از اسلام، با اديان و مكاتب ديگر نيز آشنا باشيم. در ميان اديان، يهوديت و مسيحيت به سبب نقاط اشتراكي كه با اسلام دارند، براي اين آشنايي در اولويت هستند. آشنايي با مسيحيت نيز به سبب داشتن پيروان فراوان و فعاليت‏هاي تبليغي گسترده، بر يهوديت مقدم است.

در شناخت مسيحيت بايد به چند نكته توجه داشت:

1. گذشت زمان پيرايه‏هاي فراواني را بر تن مسيحيت پوشانده و وضعيت بعدي آن آيين از وضعيت قبلی‏اش بسيار متفاوت شده است. حقيقت اين است كه ميان آموزه‏هاي حضرت عيسي مسيح(ع) و آموزه‏هاي مسيحيت كنوني تفاوت فراواني وجود دارد، به گونه‏اي كه برخي افراد مسيحيت کنوني را «مسيحيت پولسي» مي‏نامند. تفاوت‏هاي يادشده فرايند تحقيق و تعميق پيرامون اين آيين را با چالشي جدي روبه‏رو كرده است.

2. براي آگاهي از ديدگاه‏هاي مسيحيت ناگزيريم به متون مقدس مسيحي و تفسير عالمان آن دين مراجعه كنيم و در اين مراجعه ديدگاه‏هاي مشهور را برگزينيم.

3. از آنجا كه يهوديت، مسيحيت و اسلام در خانواده اديان ابراهيمي جاي دارند و مسيحيت ادامه يهوديت است، شناخت مناسب مسيحيت بدون آشنايي با يهوديت امكان‏پذير نيست. بر اين اساس، كسي كه مي‏خواهد پيرامون مسيحيت تحقيق و تفحص كند، ناگزير است پيش از آن به تحقيق و تفحص در يهوديت بپردازد. همچنين بايد نيم‏نگاهي به آيين بعدي يعني دين مبين اسلام داشته باشد.

4. شناختي از مسيحيت مناسب است كه جامع باشد و همه مباحث كلي و جزئي آن آيين را دربرگيرد. اما با توجه به گستردگي آموزه‏هاي مسيحيت ظاهرا چنين شناختي ممكن نيست. بديهي است كه اين مشكل نبايد مانعي جدي براي تحقيق و كنجكاوي باشد

5. از سوي ديگر، هر پژوهشگري بر اثر انس و آشنايي با دين و فرهنگ خويش، هر قدر هم بكوشد، نمي‏تواند به ژرفاي ايمان و اعتقاد ديگران دست يابد. اين مشكل نيز نبايد مانعي اساسي براي تحقيق تلقي شود.

6. امروزه در تحقيقات و بررسي‏هاي بي‏طرفانه ديدگاه‏هاي ديگران با بردباري و آرامش نقل مي‏شود و بيان آن ديدگاه‏ها به معناي پذيرفتن آنها نيست. پديدآورندگان اين اثر كوشيده‏اند شيوه مذكور را در كتاب شناخت مسيحيت به خوبي رعايت كنند.

ويژگي‏هاي کتاب

براي آشنايي با مسيحيت كتاب‏هاي فراواني نوشته شده است. در ميان اين آثارجاي مجموعه‏اي به زبان فارسي كه اطلاعاتي جامع و كافي پيرامون جوانب مختلف تاريخ و تعاليم اين آيين ارائه كند، خالي بود. اين کتاب در پي آن است كه اين جاي خالي را پر كند.

كتاب شناخت مسيحيت گلچيني از مهم‏ترين مباحث مربوط به مسيحيت را در چهارده فصل تقديم مي‏كند و نويسندگان آن كوشيده‏اند كه اين اثر از ويژگي‏هاي زير برخوردار باشد:

1. خوانندگان را از طريق منابع دست اول با مسيحيت آشنا كند؛

2. درباره برجسته‏ترين مباحث و مؤثرترين شخصيت‏ها در طول تاريخ مسيحيت سخن بگويد؛

3. صورت كمك‏درسي داشته باشد.

عناوين و مباحث كتاب

فصل اول درباره بنيان‏گذار مسيحيت بحث مي‏كند و از جهان پيرامون حضرت عيسي مسيح(ع)، تولد، رسالت و معجزات آن حضرت و مبحث «عيساي تاريخي» سخن مي‏گويد.

فصل دوم پيرامون مسيحيت در عصر باستان است و موضوعاتي مانند كليسا، رسولان و پدران كليسا را ارائه مي‏كند.

فصل سوم به بررسي مسيحيت در قرون وسطا می‌پردازد و در ضمن آن مباحثي مانند فساد كليسا، جنگ‏هاي صليبي و تفتيش عقايد آمده است.

فصل چهارم پيرامون مسيحيت در عصر اصلاحات است و از پيشگامان اصلاحات، اصلاحات در آلمان، سوئيس، فرانسه، انگلستان، پي‏آمدهاي اصلاحات، جنبش روشنگري و تبشير سخن مي‏گويد.

فصل پنجم با عنوان فرقه‏هاي مسيحيت درباره سه كليساي بزرگ كاتوليك، ارتدكس و پروتستان بحث مي‏كند. اين فصل شامل توضيحاتي پيرامون كليساهاي ديگر از جمله كليساهاي ايران نيز هست.

فصل ششم به بررسي شورا در مسيحيت مي‏پردازد. در اين فصل از بيست و يك شوراي جهاني سخن گفته شده است.

فصل هفتم درباره رهبانيت در مسيحيت است. اين فصل شامل موضوعاتي مانند پيشينه و علل گرايش به رهبانيت، رهبانيت در شرق و غرب، اصلاحات و رهبانيت، رهبانيت زنان، نذرها و پيمان‏هاي رهباني، راهبان نام‏آور، نظام‏هاي رهباني و رهبانيت در ايران است.

فصل هشتم از وحي در مسيحيت سخن مي‏گويد و آن را از نظر لغوي و اصطلاحي بررسي مي‏كند و به ديدگاه‏هاي دانشمندان مسيحي درباره وحي، كلمه (لوگوس) و كتاب مقدس مي‏پردازد.

فصل نهم پيرامون تثليث است و درباره پيشينه آن، اقانيم سه‏گانه، تثليث در كتاب مقدس، كليسا و تثليث، موضع قرآن مجيد و مسلمانان در باب تثليث بحث مي‏كند.

فصل دهم با عنوان شريعت و قوانين كليسا پيرامون آيين‏هاي هفتگانه در كليساهاي مختلف و اموري مانند دعا، روزه، زيارت، اعياد و صدقات در مسيحيت سخن مي‏گويد.

فصل يازدهم درباره گناه است. اين فصل شامل موضوعاتي مانند گناه و قرباني، ديدگاه‏هاي مسيحيان درباره گناه، گناه اصلي، بدعت و ارتداد و مقابله با آنها و همچنين موضوع جنگ است.

فصل دوازدهم با عنوان نجات به موضوعاتي همچون راه‏هاي دستيابي به نجات و ديدگاه‏هاي گوناگون درباره آن و نقش ايمان و عمل در نجات و فدا مي‏پردازد.

فصل سيزدهم پيرامون آخرالزمان است و از پيشينه اين بحث در يهوديت و اديان ديگر، فتنه‏هاي آخرالزمان، بازگشت مسيح، آخرالزمان در الاهيات مسيحي، هزاره‏گرايي، رستاخيز مردگان، فردوس و پاداش، جهنم و مجازات و جاودانگي سخن مي‏گويد.

فصل چهاردهم درباره مسيحيت و مسائل عصر جديد است. اين فصل ديدگاه‏هاي مسيحيت را درباره امور زير بررسي مي‏كند: نقد تاريخي كتاب مقدس، راست‏كيشي جديد، ليبراليسم، ماركسيسم، الاهيات آزادي‏بخش، وحدت‏گرايي، فمينيسم، كشيشي زنان، جنبش كاريزماتيك، كثرت‏گرايي ديني، مدرنيته، محيط‏زيست، جهاني‏شدن، خانواده، همجنس‏گرايي، حقوق بشر و سياست.

در پايان كتاب، واژه‏نامه‏اي مشتمل بر اصطلاحات تخصصي مسيحيت آمده است. فهرست اعلام اين اثر در پنج بخش (اشخاص، اماكن، گروه‏ها، كتب و اديان) تنظيم شده است.

اين اثر در گروه اديان مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، به همت جناب حجت­الاسلام و المسلمين آقاي عباس رسول‏زاده و جناب حجت‌الاسلام و المسلمين آقاي جواد باغباني تهيه با نظارت استاد محترم جناب حجت‌الاسلام و المسلمين آقاي حسين توفيقي و توسط انتشارات اين مؤسسه در سال 1389 چاپ شده است.