معرفت ادیان

مکتب فلسفی سانکهیه به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نظام‌های فلسفی هند از مکاتبی است که تقریری نظام‌مند از نظریه‌های معرفت به‌دست داده است. در فلسفه سانکهیه معرفت یا پرامه همان دانش معتبر است که عبارت است از: شناخت قطعی درباره یک شیء از راه تصرف بودهی که آگاهی پوروشه در آن انعکاس می‌یابد. در فلسفه سانکهیه معرفت بر دو نوع است: 1. معرفت درست؛ 2. معرفت نادرست. در تفکر سانکهیه در بحث از نظریه‌های معرفت، یکی از رویکرد‌های موجود، نظریة معرفت انعکاسی است که از سوی متفکران مکتب سانکهیه، یعنی واچسپتی میشره و ویجنانه بهیکشو به دو صورت تفسیر شده است. نظریة دیگر، نظریة معرفت فضیلت است. در فلسفه سانکهیه، نظریة معرفت فضیلت به مجموعه‌ای از نظریه‌های معرفت‌شناختی اطلاق می‌شود که به‌جای توجه به باور، به صاحب باور نظر دارد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که فلسفه سانکهیه در باب معرفت، نظریه‌های مهمی عرضه کرده است و در نوع خود از اعتبار معرفت‌شناختی برخوردار است. ابتکار اصلی فلسفه سانکهیه، طرح نظریة معرفت فضیلت است که درواقع، چرخشی بنیادین از تمرکز به تحلیل ماهیت معرفت به‌سوی صاحب معرفت است.