آيين هاي مقدس

سال هفتم، شماره سوم، پياپي 27، تابستان 1395

حسين اربابي/ دانشجوی دکتری فلسفه و کلام دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم                hossein.arbabi@yahoo.com

محمد فولادي / استاديار گروه جامعه شناسي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره                             fooladi@iki.ac.ir

دريافت: 25/01/1395 ـ پذيرش: 23/06/1395

چكيده

شيعه و كاتوليك به عنوان دو مذهب كليدي در اسلام و مسيحيت، به طور خاص در حوزه آيين هاي مقدس، نمادها و شعائر ديني از شباهت‏هاي قابل توجهي برخوردارند. بيان اين مهم مي‏تواند زمينه گفت وگوي ادياني و هم‏گرايي ميان آنها را فراهم سازد. اين پژوهش با اين هدف و با رويكرد توصيفي- تحليلي، گستره آيين هاي مذهبي، شعائر و نمادهاي ديني شيعه و كاتوليك را مقايسه نموده، در بررسي مقايسه اي اشتراكات و تمايزات آنها را برجسته نموده است. از جمله اشتراكات آنها اين است كه هريك بر اين مسئله اذعان دارند كه شعائر ديني منحصر در امور منصوص نمي شود. بر اين اساس، عرف متدينان مجاز هستند كه با حفظ شرايط، شعائر ديني را به غير موارد منصوص سرايت دهند. همچنين هر دوي آنها در دين خود، با گرايش‏هاي مخالفي روبه رو هستند كه هرگونه دخالت عرف در حوزه، مناسك و شعائر را مصداق بدعت مي‏شمارند. با وجود چنين اشتراكاتي، تمايزاتي نيز در اين عرصه ميان آن دو مذهب وجود دارد: از جمله اينكه شعائر منصوص كاتوليك بسيار اندك و ناچيز است. ازاين رو، هرگز قابل مقايسه با شعائر منصوص شيعه نيست. اين امر، بيش از هر چيز بيانگر جايگاه ويژه شعائر و مناسك ديني نزد شيعه و حاكي از وثاقت حداكثري آن است.

كليدواژه ها: شعائر ديني، شيعه، كاتوليك، آيين هاي مقدس، شعائر نوظهور، بدعت.