، سال دوم، شماره دوم، بهار 1390، ص 143 ـ 168
Ma'rifat-i Adyān, Vol.2. No.2, Spring 2011
مصطفي آزاديان*
چكيده
آيين بودا، آييني اخلاقي است كه دغدغه‌هاي عملي دارد تا نظري. دغدغة بودا، رهايي انسان از رنج و نيل به مقام نيروانه است. اين مقاله، پس از معرفي اجمالي آيين بودا، دربارة مباني، غايت، مراتب و قلمرو اخلاق بودايي بحث كرده و در پايان، برخي آموزه‌هاي آن را نقد و بررسي مي‌كند. مباني اخلاقي آيين بودا، عبارتند از: چهار حقيقت شريف، به اضافۀ قانون كرمه و اصل تناسخ. همة انسان‌ها نمي‌توانند به غناي كامل اخلاقي برسند؛ يك فرد بودايي بايد خود را از آز، كينه و فريب برهاند و در برخورد با ديگران، مهربان و غمخوار باشد. از ديدگاه بودا، شخص با رهايي از دلمشغولي‌هاي فردي، اجتماعي، خاموش كردن همة تمايلات و خواهش‌هاي نفساني، از رنج و تولّد مكرر در اين جهان نجات مي‌يابد و به آرامش و رستگاري ابدي مي‌رسد.
كليدواژه‌ها: رنج، تشنگي، كرمه، تناسخ، اخلاق فردي، اخلاقي اجتماعي، نيروانه.
