سال دهم، شماره سوم، پياپي 39، تابستان 1398
حسين رهنمايي / استاديار دانشکدة معارف و انديشة اسلامي، دانشگاه تهران
حسن کرمي محمدآبادي / دانشجوي کارشناسي ارشد، دانشگاه تهران hassankarami@ut.ac.ir
دريافت: 26/12/1397 ـ پذيرش: 20/05/1398
چکیده
مقایسة تطبیقی بین مبانی و گزاره‌های اخلاقی «اسلام» و آیین «تائو» آغازگر نگاهی نو به گفتمان ادیان آسمانی و غیرآسمانی است. در این نوشتار با استفاده از روش مطالعة کتابخانه‌ای و با مراجعه به اصلی‌ترین متون در اسلام و تائو، و با نگاه تطبیقی، به تحلیل و بررسی وجوه اشتراک و افتراق بین برخی از مبانی اخلاقی اسلام و تائو پرداخته می‌شود؛ مباني‌اي همچون ملاک خوب و بد؛ ضرورت اخلاقی زیستن؛ عامل پیدایش خوبی‌ها و بدی‌ها و نیز نسبی بودن گزاره‌های اخلاقی. مقایسة تطبیقی بین گزاره‌های اخلاقی در اسلام و تائو، دریچه‌ای برای هم‌اندیشی ادیان در جنبة اخلاقی خواهد گشود.
جامعیت نظام اخلاقی اسلام در همة زمینه‌های زندگی دنیوی و اخروی انسان در مقابل نگاه تک‌بعدی و دنیوی آیین تائو و نیز جنبة اجتماعی اسلام در مقابل نگاه انفعالی آیین تائو در گزاره‌های اخلاقی، از مهم‌ترین وجوه افتراق است. وجود انسان ایده‌آل اخلاقی ـ که تجسمی از اخلاق نیکوست ـ و پایه‌ریزی مدینة فاضله، از مهم‌ترین وجوه اشتراک بین اسلام و تائوست.
کلیدواژه‌ها: اسلام، تائو، اخلاق، تائوته‌چینگ.
