TY - JOUR ID - 5001669 TI - هنجارشناسی هرمنوتیک متون مقدس در بودیسم مَهایانَه JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 16 LA - fa SN - 2008-8116 AU - Mohsen, Sarebannejad AD - AU - Zahra, Rezayati AD - Y1 - 2025 PY - 2025 VL - 16 IS - 4 SP - 117EP - 132بوديسم ,قصد مؤلف ,هرمنوتيک ,مَهايانَه ,بوديسم تبتي ,DO - 10.22034/marefateadyan.2025.5001669 AB - الگوها و رویکردهایی که مفسران بودایی برای دستیابی به قصد و نیت قطعی پیشوای خود به‌کار گرفته یا ابداع کرده‌اند، در این مقاله مورد تحقیق قرار گرفته است. برخلاف راست‌کیشان تِرَوادَه که تلاش برای هرگونه تأویل و تفسیر کلام بودا را مردود می‌دانستند، بوداییان مَهایانَه با این استدلال که بودا برای هر مخاطبْ تعلیمی متناسب را ارائه می‌کرده است، ادبیات بودایی را به دو دسته تقسیم کرده‌اند: دستۀ اول متونی که حامل معنای قطعی بودند و دستة دوم متونی با معانی تفسیرپذیر. پرسش اصلی تحقیق چیستی ملاک‌های روش‌شناختی برای وضع معیارهای تفسیر صحیح و جلوگیری از فروغلتیدن مفسران به ورطۀ تفسیر به رأی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که ازیک‌سو چهارچوب نظری راهبان بودیسم برای تأویل متون، کشف «نیت مؤلف» بود؛ و ازسوی‌دیگر، ملاک صحت تفاسیر متأخر، «اجماع» بزرگان و اصحاب خرد و نیز تطابق با تفاسیر اسلاف دانسته شد که همانا نگاهی «هنجاری» به تفسیر بود. داده‌های پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده و با روش تحلیلی ـ تأویلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته‌اند. هدف آن نیز توسعه‌ای است. در ابتدا دلالت‌های صریحی که برای فهم درست مواعظ بودا در کَنُنِ پالی آمده است، مورد مطالعه شد و سپس به تلاش‌های بزرگان مکتب مَهایانَه، همچون ناگارجوُنَه و چَنْدَرْکیرتی و پس از آن سونگ خاپا در بودیسم تبتی، اشاره شده است. UR - https://marefateadyan.nashriyat.ir/node/5001669 L1 - https://marefateadyan.nashriyat.ir/sites/marefateadyan.nashriyat.ir/files/article-files/5001669-1761734878.pdf ER -