TY - JOUR ID - 2022173 TI - نقد آموزۀ برگزیدگی بنی‌اسرائیل و تبیین کمال حقیقی از دیدگاه اسپینوزا JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 16 LA - fa SN - 2008-8116 AU - Hosein, Saberi Varzaneh AD - استادیار - دانشگاه تهران AU - Zhra, Talebi AD - Y1 - 2025 PY - 2025 VL - 16 IS - 1 SP - 100EP - 116اسپينوزا ,يهوديت ,برگزيدگي ,عقل‌گرايي ,قدرت ,DO - 10.22034/marefateadyan.2024.2022173 AB - برگزیدگی بنی‌اسرائیل را می‌توان محوری‌ترین آموزه در یهودیت سنتی دانست. بحث دربارة برگزیدگی در دنیای مدرن که عقلانیت را محور زندگی انسانی می‌داند و از ارزش‌های دموکراتیک دفاع می‌کند، چالش‌هایی به‌دنبال داشته است. اسپینوزا فیلسوف عقل‌گرای قرن هفدهم که تبار یهودی دارد، در رسالة الهیاتی ـ سیاسی، مواجهه‌ای انتقادی با این آموزه داشته و با طرح استدلال‌هایی ادعاهای یهودیان را ناموجه و نامنطبق با متن مقدس دانسته است. در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا بر پایۀ برخی مبانی فلسفی اسپینوزا، تحلیل و نقد وی از این آموزه را که سویۀ سلبی در آن قوت دارد، مطرح می‌کنیم؛ سپس به ایضاح فلسفی مفهوم کمال و فضیلت حقیقی در اندیشۀ اسپینوزا می‌پردازیم. اسپینوزا یهودیان را از جهت اجتماعی ـ سیاسی و به‌صورتی موقت برگزیده می‌داند؛ اما در روایت فلسفی، درصدد اثبات این موضع است که کمال و خیر حقیقی تنها منحصر در زندگی عقلانی و اخلاقی در سطح فردی و زیستن در جامعۀ آزاد در سطح اجتماعی است و آن را بر مبنای مفهوم قدرت، فعالیت و ضرورت تبیین می‌کند. UR - https://marefateadyan.nashriyat.ir/node/2022173 L1 - https://marefateadyan.nashriyat.ir/sites/marefateadyan.nashriyat.ir/files/article-files/2022173-1741078914.pdf ER -