سال هفتم، شماره دوم، پياپي 26، بـهار 1395
جواد باغباني / استاديار گروه اديان مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره Arani@Qabas.net
دريافت: 02/10/1394 ـ پذيرش: 23/3/1395
چکيده
دانشمندان اديان ابراهيمي، به دو موضوع «خطاناپذيري» و «حجيت» متون مقدس خويش توجه داشته اند. يکي از دلايل اين توجه متن محور بودن اسلام، يهوديت و مسيحيت است. وقتي يک مسلمان، يهودي و مسيحي بداند که کتاب مقدسش خطا و اشتباهي ندارد، يا به گونه اي اطمينان يابد که خطاها و اشتباهات احتمالي کتابش، به اعتبار آن صدمه نمي زند، انديشه ها و اعمالش را مستند به آن مي کند و با آرامش زندگي ديني خويش را ادامه مي دهد.
خطاناپذيري قرآن کريم نزد مسلمانان و هر انديشمند منصفي قطعي است؛ زيرا از سندي متواتر برخوردار است. تحدي مي کند و فاقد اختلاف دروني است. قطعي بودن خطاناپذيري قرآن، مسلم بودن حجيت آن را به دنبال دارد.
يهوديان عهد عتيق را مقدس و آسماني مي شمارند. البته تلقي آنان از تقدس عهد عتيق، با تلقي ما مسلمانان از تقدس قرآن کريم متفاوت است. آنان بر اين باورند که نويسندگان بشري عهد عتيق، هنگام نگارش اين کتاب ها، از عنايت و توجه خدا برخوردار بوده اند و اين کتاب ها حجتند و مي توان بر آنها اعتماد کرد.
مسيحيان نيز مؤلف نهايى كتاب مقدس را خدا مي دانند که اين عمل را از طريق مؤلفان بشرى به انجام رسانده است. ازاين رو، کتاب مقدس نزد آنان حجت است. اما اين حجيت از طريق اثبات خطاناپذيري آن دو متن مقدس به دست نيامده است؛ زيرا عهد عتيق و عهد جديد، از سندي متواتر بهره نمي برند، تحدي نمي کنند و مشتمل بر اختلافات و تناقضات فراوان دروني اند.
کليدواژه ها: قرآن، عهد عتيق، عهد جديد، خطاناپذيري، حجيت، عام و خاص مطلق.
